نام دارو :

Adriamycin

گروه دارویی:

آنتی‌نئوپلاستیک، آنتراسایکلین

نام ژنریک دارو:

Doxorubicin HCl

نام برند:

Adriamycin

شکل و قدرت دارویی:

محلول آماده برای تزریق 10 mg, 50 mg، ویال سایتوسیف

بسته بندی:

بسته بندی 1 عددی حاوی ویال های 10 mg و 50 mg

مکانیسم اثر:

مهار سنتز DNA و RNA و متلاشی شدن DNA، مهار آنزیم توپوایزومراز II و بازسازی DNA، بازکردن مارپیچ دو رشته ای DNA

موارد مصرف:

لوکمی حاد لنفوبلاستیک و میلوبلاستیک، لنفوم هوجکین و غیر هوجکین، سارکومای بافت نرم و سارکومای استخوان، درمان ادجوونت سرطان سینه با درگیری غدد لنفاوی آگزیلاری و سرطان سینه‌ی متاستاتیک، سرطان ریه non-small cell و Small- cell، سارکومای پیشرفته‌ی کاپوشی وابسته به ایدز، مزوتلیوما، کارسینوماهای کبد، مثانه، سر و گردن، تخمدان، تیروئید، معده، پروستات و رحم، نفروبلستوما، نوروبلاستوما و تومور ویلم.

دوز و نحوه مصرف:

دوز دارو برای تزریق داخل وریدی برای بیماران به‌صورت فردی و بر‌اساس وضعیت مغز استخوان و شرایط دیگر بیمارتعیین می‌شود.

بزرگسالان: دوز معمول:mg/ m²/dose  75 – 60، هر 21 روز

                          یا: mg/ m²/dose  60، هر 14 روز

                         یا:  mg/ m²/dose  60 -40، هر 28- 21 روز

                         یا: mg/ m²/dose   20، هر 7 روز

به‌طور کلی مجموع مقادیر مصرفی در یک دوره‌ی درمانی نباید از mg/ m²  550 تجاوز کند. در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی نیاز به تعدیل دوز دارد. در combination   با سایر داروهای سرکوب‌کننده‌ی مغز استخوان، دوز مجاز Adriblastina برای بیمار، mg/ m²/dose  50 -25 است. ولی در صورت استفاده‌ی همزمان با داروهای دیگری که سرکوبگر مغز استخوان نیستند، دوز مصرفی Adriblastina، mg/ m² 75 – 60 است.

اطفال:

mg/ m² 75- 30، تزریق وریدی، هر 21 روز

یا: mg/ m²/dose  30- 20، به‌صورت هفتگی

یا: mg/ m² 90 -60، تزریق داخل وریدی طی 96 ساعت، هر 3 تا 4 هفته.

فارماکوکینیتیک:  

 

دوکسوروبیسین از سد خونی-مغزی عبور نمی کند. این دارو توسط کبد متابولیزه شده و به متابولیت فعال تبدیل می گردد. دفع آن عمدتا از طریق صفرا است.

 

عوارض جانبی:

 

لکوپنی، عفونت، التهاب مخاط دهان و التهاب مری، از دست رفتن دوره های قاعدگی بدون خونریزی، تیره شدن پوست و یا ناخن، ریزش موقت مو، احساس ضعف ویا خستگی، تهوع خفیف، اسهال، قرمزی چشم و پف کردن پلک

 

تداخل دارویی:

 

با مهار کننده یا القا کننده های سوبسترای CYP2D6، CYP3A4 و P-gp

تشدید اثرات مهارکننده های فسفریلاسیون داخل سلولی

تشدید سمیت قلبی

عامل انکولوژیک سرکوب کننده سیستم ایمنی

عامل انکولوژیک سرکوب کننده مغز استخوان

 

موارد منع مصرف: 

 

ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن

 

استفاده در موارد خاص:

 

 

مصرف در دوران بارداری:  گروه B  

 

مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است و نباید در دوران بارداری مصرف گردد.

مصرف در دوران شیردهی : 

 

به داخل شیر ترشح می گردد. زنانی که تحت درمان با این دارو قرار می گیرند نباید شیردهی انجام دهند.

 

موارد هشدار و احتیاط:

1. تجویز Adriblastina باید تحت نظر پزشک متخصص و با تجربه‌ی کافی در درمان سرطان انجام شده باشد.
2. در دوزهای تجمعی بالاتر از mg/ m²  450 احتمال ابتلا به نارسایی احتقانی قلبی بالا می‌رود.
3. بررسی عملکرد کبدی، اوریک‌اسید، کلسیم، فسفات، کراتینین، شمارش کل سلول‎‌های خونی و شمارش افتراقی آنها و پارامترهای قلبی، قبل از شروع درمان و به صورت دروه‌ای در طول دوره‌ی مصرف ضروری است.
4. در بیماران مسن باید دوزهای پایین‌تر و با فواصل زمانی بیشتر مصرف شود.
5. برای بیماران مبتلا به نارسایی کبدی تعدیل دوز ضروری است.
6. احتمال بروز نکروز و زخم در اثر خروج دارو از رگ وجود دارد. لذا توصیه می‌شود:

• دارو در مسیر انفوزیون نرمال سالین طی مدت 3 تا 5 دقیقه تزریق شود.
• در صورت خروج دارو از رگ، بلافاصله تزریق قطع و تا آن‌جا که ممکن است، داروی وارد‌شده خارج شود.
• استفاده از بسته‌ی یخ یا آب سرد روی محل خروج از رگ، 4 بار در روز به مدت 24 تا 48 ساعت ‌کمک‌کننده است.
• محل تزریق به مدت 48 ساعت بالاتر از سطح بدن نگه داشته شود. پس از گذشتن این مدت‌زمان می‌توان به فعالیت عادی برگشت.
• اگر حجم extravasation کمتر از 1 تا 2 میلی‌لیتر باشد، به‌سرعت برگشت‌پذیر است و تنها در صورتی ulcer به وجود می‌آید که بیشتر از 3 میلی‌لیتر از رگ خارج شده باشد.
• محل مربوطه به دور از گرما و نور آفتاب نگه داشته شود.
• اگر درد و اریتم یا تورم به مدت بیش از 48 ساعت ادامه پیدا کرد، به‌سرعت به جراح پلاستیک ارجاع داده شود، زیرا ممکن است نیاز به دبریدمان داشته باشد.

1. مواردی از لوکمی میلوئید حاد ثانویه و سندروم میلودیسپلاستیک متعاقب درمان با دوکوروبیسین و داروهای سایتوتوکسیک دیگر گزارش شده که گذرا بوده و برگشت‌پذیر (بین 1 تا 3 سال) است. همچنین ریسک ابتلا به سرطان‌های حفره‌ی دهان و primarily اسکواموس سل کارسینوما به صورت تأخیری (پس از یک سال یا بیشتر) بالا می‌رود.
2. ممکن است باعث سندروم لیز تومور و هایپراوریسمیا شود. ریسک سمیت قلبی (به‌صورت نارسایی احتقانی قلبی و کاردیومایوپاتی) نیز وجود دارد که ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از اتمام مصرف رخ دهد.

 

1. ویال Adriblastina  به‌صورت Cytosafe بوده و دارای مزایای زیر است:

• افزایش میزان ایمنی: ظرف نگهدارنده از 100% پلی‌پروپیلن ساخته شده که به هیچ وجه نمی‌شکند و امکان نشت از آن وجود ندارد. به همین دلیل در کلیه‌ی مراحل حمل و نقل، نگهداری، تزریق و معدوم‌سازی، احتمال آسیب به پرسنل مربوطه به صفر می‌رسد.
• کاهش احتمال آسیب با سوزن تزریق:  وجود 20 میلی‌متر نگهدارنده‌ی بدون لاتکس باعث نفوذ بهتر سوزن تزریق می‌شود و برای فرد تزریق‌کننده بی‌خطر است.
• سهولت در استفاده

 

شرایط نگهداری: 

1. توصیه می‌شود محلول تزریقی بلافاصله قبل از استفاده، رقیق و آماده شود.
2. دارو باید در دمای زیر 25 درجه‌ی سانتی‌گراد و به دور از تابش مستقیم نور آفتاب نگهداری شود.