تب و لرز حالتی است که همه انسان‌ها برای یک‌بار هم که شده در طول زندگی به آن دچار می‌شوند. وقتی به دلیل بیماری‌های مختلف مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا تب می‌کنید، ممکن است احساس سرما بهتان دست بدهد. به این حالت تب و لرز می‌گویند.
در این شرایط، درحالی‌که بدن فرد گرم است، شروع به لرزیدن می‌کند. در اکثر موارد تب می‌تواند نشانه وجود یک عفونت در بدن باشد. تب ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد، اما در اکثر موارد خیلی جدی نیست. بااین‌حال، اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این حالت دچار شده‌اید، در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید تا علت تب و لرز و روش‌های درمانی آن را برای شما توضیح دهیم.
تب و لرز چیست؟
تب و لرز معمولا همراه با هم می‌آیند، اما این تب است که باعث لرزیدن فرد می‌شود. زمانی که میکروب یا عفونتی وارد بدن می‌شود، بدن انقباض عضلات را برای گرم کردن انجام می‌دهد. انقباضات عضلانی بدن را گرم می‌کنند تا بتوان با میکروب‌ها مبارزه کرد.
در نقطه مقابل، غده هیپوتالاموس که مسئولیت تنظیم دما را بر عهده دارد، به بدن دستور تعریق می‌دهد تا دمای آن را پایین بیاورد و به یک نقطه متعادل برساند. همین کاهش دمای بدن باعث سرد شدن و لرزیدن بدن می‌شود. بدن معمولا با تعریق سعی در کاهش دما دارد. به همین دلیل هم تب و لرز و تعریق معمولا با هم همراه می‌شوند.
تب و لرز ناشی از چیست؟
همان‌طور که گفتیم، در هنگام عفونت (مانند عفونت ریه) یا بیماری‌های دیگر، بدن باید از خودش مراقبت کند. به همین دلیل هم دما را با انقباضات ماهیچه‌ای بالا می‌برد تا بتواند عفونت‌ها را از بین ببرد. همین موضوع باعث می‌شود تا فرد تب کند.
از طرف دیگر هم بدن باید به دمای متعادل خود برسد، پس عرق می‌کند و همین عرق باعث سرد شدن بدن و لرز می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت که عفونت‌ها و میکروب‌های بیماری‌زا باعث ایجاد تب و لرز می‌شوند.
انواع مختلف تب کدام ها هستند؟
تب انواع مختلفی دارد که البته همه آنها در اثر یک نوع بیماری ایجاد می‌شوند. در ادامه انواع تب را به شما معرفی می‌کنیم:
- تب حاد
- تب تحت حاد
- تب مکرر
- تب مزمن
- تب متناوب
- تب بازگشتی
- تب شدید (هیپرپیرکسی)
- تب درجه پایین
- تب عود کننده
- تب عفونی (سپتیک)
- تب ناشی از دارو
- تب ایدیوپاتیک (تب با منشا ناشناخته)
تب و لرز چرا ایجاد می شود؟
تب به دلیل بیماری‌ها و عفونت‌ها ایجاد می‌شود. بیماری‌های مختلف می‌توانند در تب کردن فرد نقش داشته باشند. بدن برای اینکه بتواند با این بیماری‌ها مبارزه کند، دمای خود را بالا می‌برد. به همین دلیل هم تب ایجاد می‌شود.
اکثر اوقات تب خطرناک نیست، اما اگر به دلیل عفونت‌های خطرناک، واکنش به یک دارو یا سرطان باشد، باید آن را جدی گرفت و برای درمان آن اقدام کرد.
تب و لرز در کودکان
علت اصلی ایجاد تب در کودکان عفونت‌های ویروسی است که به دلیل سرماخوردگی، آنفولانزا یا کرونا ایجاد می‌شود. این عفونت‌ها مدت زیادی طول نمی‌کشند و با مراجعه به پزشک و مصرف دارو درمان می‌شوند.
البته برخی دیگر از عفونت‌ها توسط باکتری ایجاد می‌شوند و جدی‌تر هستند. در زمان ابتلا به عفونت باکتریایی و تب کردن به دلیل عفونت‌های خاص گوش و گلو، عفونت‌های دستگاه ادراری، ذات‌الریه، عفونت‌های خونی مانند مننژیت و… حتما باید کودک را نزد پزشک ببرید. اگر کودک شما کمتر از ۳ ماه دارد و به هر دلیل تب کرده است، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
تب و لرز در بزرگسالان
بزرگسالان هم به دلیل عفونت و بیماری‌های ویروسی و باکتریایی تب می‌کنند و در کنار آن ممکن است به لرز هم دچار شوند. اگر تب فرد به ۳۸.۸ درجه برسد، معمولا خطری ندارد و با استراحت و نوشیدن مایعات فراوان در خانه بهبود می‌یابد.
اما اگر فرد تب بالایی دارد و لرز کرده و تعریق زیادی دارد، باید حتما به پزشک مراجعه کند تا دلیل این موضوع را بررسی کنند. تب و لرز با درجه بالا اگر جدی گرفته نشود، ممکن است در کودکان و بزرگسالان منجر به تشنج شود.
بهترین درمان تب و لرز
اگر درجه تب بالا نباشد، در خانه هم قابل‌درمان است. با نوشیدن مایعات فراوان و استراحت می‌توان تب را پایین آورد. بزرگسالان برای درمان تب و لرز می‌توانند از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنند، اما در کودکان به‌هیچ‌عنوان نباید از آسپرین استفاده کنید، زیرا این کار خطر ابتلا به بیماری نادر، اما خطرناک سندرم ری را افزایش می‌دهد. در کودکان می‌توانید با اقداماتی مانند پاشویه یا استفاده از دستمال حوله‌ای مرطوب تب را کاهش دهید.
اگر تب بالا باشد و در ادامه لرز و تعریق هم با آن همراه شوند، باید به پزشک مراجعه کنید. به‌خصوص زمانی که تب با علائم شدید دیگر مانند سفتی گردن، گیجی یا مشکل در تنفس همراه می‌شود، حتما باید با اورژانس تماس بگیرید.
درمان فوری تب و لرز
برای درمان فوری تب و لرز می‌توانید از دوش آب ولرم کمک بگیرید. این کار به حفظ تعادل دمای بدن کمک می‌کند. اگر تب خیلی بالا نباشد، می‌توانید از قرص استامینوفن هم برای پایین آوردن آن استفاده کنید.
استفاده از شیاف استامینوفن هم یکی دیگر از روش‌های فوری برای درمان تب و لرز است. خوردن مایعات خنک هم می‌تواند به کاهش تب کمک کند. در موارد تب شدید و جدی بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید.
روش های پیشگیری از تب و لرز
همیشه بهترین استراتژی برای پیشگیری از تب و لرز این است که سعی کنید به عفونت مبتلا نشوید. در ادامه نکاتی را آورده‌ایم که به کاهش ابتلا به عفونت کمک می‌کنند:
- هنگام ابتلا به بیماری در خانه بمانید و استراحت کنید
- تب ممکن است مسری باشد؛ پس اگر تب دارید سعی کنید از دیگران فاصله بگیرید
- تمام واکسن‌های موردنیاز را به‌موقع دریافت کنید
- دست‌های خود را مرتب با آب و صابون بشویید و نظافت را رعایت کنید
- از افرادی که بیمار هستند دوری کنید.
- برای کاهش شیوع عفونت‌های مقاربتی، از روش‌های ایمن برای رابطه جنسی استفاده کنید.
- تا حد امکان در خانه غذا بخورید و از خوردن غذاهای فرآوری شده و فست فود بپرهیزید.
نتیجه گیری
تبولرز یک حالت آزاردهنده است که می‌تواند فرد را درگیر کند و به او اجازه رسیدگی به کارهای روزمره را ندهد. در چنین شرایطی فرد باید استراحت کند و مایعات فراوان بنوشد. اگر تب شدید باشد و لرز و تعریق زیادی داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را بررسی کند.
سوالات متداول
برای تب و لرز چی خوبه؟
اگر تبولرز دارید، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را بررسی کند. البته می‌توانید از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن هم برای کاهش تب استفاده کنید.
چرا در هوای گرم لرز می‌کنم؟
در هوای گرم بدن گرم می‌شود و اگر عفونت داشته باشید، بدن برای متعادل کردن دما تعریق می‌کند تا دمای بدن را کاهش دهد. به همین دلیل هم لرز می‌کنید.
برای تب و لرز شدید کودکان چی خوبه؟
اگر کودک شما تبولرز شدیدی دارد، باید فورا او را به درمانگاه برسانید، چون خطر تشنج وجود دارد.
روش درمان تب و لرز در خانه چیست؟
در خانه می‌توانید از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای بزرگسالان استفاده کنید. برای کودکان هم می‌توانید از شربت استامینوفن استفاده کنید. مقدار این دارو را باید پزشک مشخص کند. همچنین می‌توانید از پاشویه آب سرد استفاده کنید و حوله نم‌دار را روی پیشانی فرد قرار دهید.