افسردگی

بهترین داروی ضدافسردگی


فوریه 20, 2023


مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) رایج‌ترین داروهای ضد افسردگی هستند. این داروها می‌توانند علائم افسردگی متوسط تا شدید را کاهش دهند، نسبتاً بی‌خطر هستند و معمولاً عوارض جانبی کمتری نسبت به انواع دیگر داروهای ضد افسردگی ایجاد می‌کنند. شاید بتوان گفت شایع‌ترین دارو از این خانواده که تجویز می‌شود سرترالین است. در این مطلب پس از اینکه با مکانیسم عمل این داروها آشنا شدیم، اختصاصاً به داروی سرترالین می‌پردازیم و سؤالات متداول شما را درمورد این دارو پاسخ می‌دهیم.

 

تاثیر سرترالین بر افسردگی

SSRIها مانند سرترالین افسردگی را با افزایش سطح سروتونین در مغز درمان می‌کنند. سروتونین یکی از پیام‌رسان‌های شیمیایی (انتقال‌دهنده‌های عصبی) است که سیگنال‌ها را بین سلول‌های عصبی مغز (نورون‌ها) حمل می‌کند.

هنگامی که یک پیام عصبی مرتبط با سروتونین در مغز می‌خواهد مخابره شود، از سلول اول سروتونین ترشح می‌شود و پس از اثر بر سلول دوم و انتقال پیام مجدداً توسط سلول اول باز جذب می‌شود. در اغلبِ انواع افسردگی اتفاقی که می‌افتد این است که یا ترشح و تولید سروتونین کم می‌شود یا به سرعت بازجذب می‌شود یا اینکه اثر کاملی بر سلول دوم ندارد.

تاثیر سرترالین بر افسردگی به این شکل است که بازجذب سروتونین به نورون‌ها را مسدود می‌کند. این کار باعث می‌شود سروتونین بیشتری برای بهبود انتقال پیام بین نورون‌ها در دسترس باشد. سرترالین یک مهارکنندۀ انتخابی نامیده می‌شود؛ زیرا، عمدتاً سروتونین را تحت تأثیر قرار می‌دهد نه سایر انتقال‌دهنده‌های عصبی دیگر را.

سروتونین مسئولیت‌های مختلفی را به انجام می‌رساند و در بسیاری از وقایع خلقی دخالت دارد؛ بنابراین، داروهای SSRI علاوه بر افسردگی در اختلالات دیگری مانند اضطراب و وسواس نیز استفاده می‌شوند.

سازمان غذا و داروی امریکا داروهای زیر از گروه SSRI را برای درمان افسردگی تأیید کرده است:

  • سیتالوپرام؛
  • اسیتالوپرام؛
  • فلوکستین؛
  • پاروکستین؛
  • سرترالین.

با اینکه SSRIها پرمصرف‌ترین داروهای ضد افسردگی هستند اما شاید نتوان گفت که بهترین داروی ضد افسردگی‌اند. در واقع این شرایطِ هر فرد است که تعیین می‌کند بهترین داروی ضد افسردگی چیست. برای مثال SSRIها برای افرادی که افسردگی دارند و اختلال عملکرد جنسی دارند مناسب نیست و باید از داروهای ضد افسردگی دیگری استفاده شود.

 

عوارض داروی سرترالین و سایر SSRIها

تصور می‌شود همه SSRIها به روشی مشابه عمل می‌کنند و درکل می‌توانند عوارض جانبی مشابهی ایجاد کنند، اگرچه برخی از افراد ممکن است هیچ‌کدام را تجربه نکنند. بسیاری از عوارض جانبی ممکن است پس از چند هفتۀ اولِ درمان از بین بروند؛ درحالی‌که، برخی دیگر ممکن است شما و پزشکتان را به استفاده از داروی دیگری سوق دهند.

اگر نمی‌توانید یکی از این داروها را تحمل کنید، ممکن است بتوانید داروی دیگری از این خانواده را تحمل کنید؛ زیرا، SSRI‌ها ازنظر قدرت در مهار بازجذب سروتونین و سرعت دفع (متابولیزاسیون) دارو توسط بدن متفاوت هستند.

عوارض داروی سرترالین و دیگر SSRIها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • حالت تهوع و استفراغ؛
  • اسهال؛
  • سردرد؛
  • خواب‌آلودگی؛
  • خشکی دهان؛
  • بی‌خوابی؛
  • عصبی‌بودن، بی‌قراری؛
  • سرگیجه؛
  • مشکلات جنسی، مانند کاهش میل جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم یا ناتوانی در حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)؛
  • تأثیر بر اشتها که منجربه کاهش وزن یا افزایش وزن می‌شود.

مصرف دارو همراه با غذا ممکن است تهوع را کاهش دهد. همچنین تا زمانی که داروی شما مانع از خوابیدن شما نمی‌شود، می‌توانید با مصرف آن در هنگام خواب تأثیر تهوع را کاهش دهید.

اینکه کدام داروی ضد افسردگی برای شما بهترین است به مسائلی مانند علائم شما و سایر شرایط سلامتی، که ممکن است داشته باشید، بستگی دارد. از پزشک و داروساز خود درمورد عوارض داروی سرترالین و دیگر SSRIها بپرسید و راهنمای دارویی بیمار را، که همراه با نسخه ارائه می‌شود، بخوانید.

 

در هنگام مصرف سرترالین و SSRIها چه خطراتی وجود دارد؟

سرترالین و دیگر SSRIها عموماً برای اکثر افراد بی‌خطر هستند. بااین‌حال در برخی شرایط می‌توانند مشکلاتی ایجاد کنند. برای مثال دوزهای بالای سیتالوپرام ممکن است باعث ریتم غیرطبیعی قلب شود؛ بنابراین، طبق دستور FDA و سازنده باید از مصرف بیش از ۴0 میلی‌گرم در روز اجتناب شود. آن‌ها همچنین حداکثر دوز روزانه 20 میلی‌گرم سیتالوپرام را برای افراد بالای ۶0 سال توصیه می‌کنند.

مسائلی که باید قبل از مصرف SSRI با پزشک خود در میان بگذارید عبارت‌اند از:

  • تداخلات دارویی. هنگام مصرف یک داروی ضد افسردگی پزشک خود را درمورد سایر داروهای تجویزی یا بدون نسخه، گیاهان دارویی یا سایر مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید مطلع کنید. برخی از داروهای ضد افسردگی می‌توانند با اثربخشی سایر داروها تداخل داشته باشند و برخی می‌توانند درصورت ترکیب با برخی داروها یا مکمل‌های گیاهی واکنش‌های خطرناکی ایجاد کنند.
    • برای مثال SSRIها ممکن است هنگامی که از داروهای دیگری مانند داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، آسپرین، وارفارین و سایر رقیق‌کننده‌های خون استفاده می‌کنید خطر خون‌ریزی شما را افزایش می‌دهد.
  • سندرم سروتونین. به‌ندرت یک داروی ضد افسردگی می‌تواند باعث تجمع سطوح بالای سروتونین در بدن شما شود. سندرم سروتونین اغلب زمانی رخ می‌دهد که دو دارویی که سطح سروتونین را افزایش می‌دهند با هم ترکیب شوند. علائم و نشانه‌های سندرم سروتونین شامل اضطراب، بی‌قراری، تب بالا، تعریق، گیجی، لرزش، عدم هماهنگی، تغییرات عمده در فشارخون و ضربان قلب سریع است. اگر هر یک از این علائم را دارید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
  • داروهای ضد افسردگی و بارداری. با پزشک خود درمورد خطرات و مزایای استفاده از داروهای ضد افسردگی خاص صحبت کنید. برخی از داروهای ضد افسردگی درصورت مصرفشان در دوران بارداری یا در دوران شیردهی ممکن است به کودک شما آسیب برساند. اگر داروی ضد افسردگی مصرف می‌کنید و قصد باردارشدن دارید، درمورد خطرات احتمالی با پزشک خود صحبت کنید. بدون مشورت با پزشک خود مصرف دارو را قطع نکنید؛ زیرا، قطع دارو ممکن است برای شما خطراتی ایجاد کند.

 

داروی ضدافسردگی

 

خطر خودکشی و سرترالین

اکثر داروهای ضد افسردگی درکل بی‌خطر هستند؛ اما، FDA ملزم می‌کند که همۀ داروهای ضد افسردگی هشدارهای جعبه سیاه را داشته باشند که سخت‌ترین هشدارها برای نسخه‌ها است. در برخی موارد در کودکان، نوجوانان و جوانان زیر 2۵ سال ممکن است در هنگام مصرف داروهای ضد افسردگی، به‌ویژه در چند هفتۀ اول پس از شروع یا تغییر دوز، افکار یا رفتار خودکشی افزایش یابد.

هر فردی که داروی ضد افسردگی مصرف می‌کند باید ازنظر بدترشدن افسردگی یا رفتار غیرعادی به دقت تحت نظر باشد. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید در هنگام مصرف یک داروی ضد افسردگی افکار خودکشی دارد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا کمک اضطراری دریافت کنید.

به خاطر داشته باشید که، داروهای ضد افسردگی با بهبود خلق‌وخوی خطر خودکشی را در دراز مدت کاهش می‌دهند.

 

قطع ناگهانی سرترالین چه عوارضی دارد؟

SSRIها اعتیادآور نیستند. بااین‌حال قطع ناگهانی داروی ضد افسردگی یا مصرف‌ نکردن چندین دوز می‌تواند علائمی شبیه ترک ایجاد کند. این مورد سندرم قطع مصرف نامیده می‌شود. برای کاهش تدریجی و ایمن دوز مصرف خود با پزشک همکاری کنید. علائم مشابه ترک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • احساس ناراحتی عمومی؛
  • حالت تهوع؛
  • سرگیجه؛
  • بی‌حالی؛
  • علائم شبیه آنفولانزا.

 

سرترالین خارجی بهتر است یا ایرانی؟

مطرح‌ترین سرترالین خارجی که در بازار ایران وجود دارد داروی زولفت و آسنترا است که نام تجاری‌اند که شرکت سازنده بر داروی سرترالین گذاشته است. سال‌ها پیش از آنکه سرترالین در ایران تولید شود برند زولفت این دارو را تولید می‌کرده است. خیلی نمی‌توان با قطعیت گفت که سرترالین خارجی بهتر است یا ایرانی، همان طور که گفتیم واکنش افراد به داروهای مختلف متفاوت است، گاهی افراد به یک داروی یکسان که توسط دو شرکت متفاوت ساخته شده است نیز پاسخی متفاوت می‌دهند.

 

 

منبع

https://www.mayoclinic.org/

 

سوالات متداول در مورد داروی افسردگی سرترالین

[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”عوارض داروی سرترالین چیست؟ ” answer-0=”حالت تهوع و استفراغ، اسهال، سردرد، خواب‌آلودگی، خشکی دهان، بی‌خوابی، عصبی‌بودن، بی‌قراری، سرگیجه و مشکلات جنسی شایع‌ترین عوارض سرترالین هستند.” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”بهترین داروی ضد افسردگی چیست؟ ” answer-1=”پرمصرف‌ترین داروهای ضد افسردگی داروهای SSRI هستند؛ اما، اینکه چه دارویی برای یک شخص بهترین است به ویژگی‌های او بستگی دارد.” image-1=”” headline-2=”h3″ question-2=”نام سرترالین خارجی در بازار چیست؟ ” answer-2=”دو برند زولفت و آسنترا متداول‌ترین سرترالین خارجی در بازار ایران‌اند.” image-2=”” count=”3″ html=”true” css_class=””]

 


دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *