سرفه بهخودیخود میتواند بسیار آزاردهنده باشد، اما معمولا سرفه به یک باره آغاز میشود و این حالت خیلی سریع از بین میرود. حالا فکر کنید به سرفه های مکرر دچار شوید و بیشتر از دو ماه طول بکشد. این حالت بسیار سخت و اذیتکننده است و میتواند زندگی فرد را تغییر دهد.
سرفه های مکرر میتوانند خواب شما را مختل کنند، به شما احساس خستگی بدهند و حتی باعث استفراغ، گیجی و درد قفسه سینه شوند. سرفههای مزمن و تکرار شونده معمولا دلیل خاصی دارند و پس از مراجعه به پزشک و تشخیص درست بهراحتی درمان میشوند، اما گاهی اوقات هم تشخیص علت این سرفهها دشوار است. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان مکرر سرفه میکند و علت آن را نمیدانید، در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید تا تمام علتهای این بیماری بهعلاوه راههای درمان خانگی و پزشکی را برای شما بیان کنیم.
سرفه چیست؟
سرفه یک پاسخ طبیعی است که گلو و راههای هوایی را از مسدودکنندههایی مانند مخاط، مواد غذایی و… پاک میکند. در واقع سرفه یک راه محافظت از بدن به شمار میرود. معمولا سرفه بهسرعت از بین میرود، اما گاهی اوقات افرادی را میبینیم که برای مدت طولانی سرفه میکنند.
سرفه خودبهخود از بین میرود، اما اگر برای مدت طولانی طول بکشد و از بین نرود، باید به دنبال علت آن بود. سرفه های مکرر معمولا مدت زیادی طول میکشند. در ادامه درباره این نوع سرفه و علائم آن با شما صحبت خواهیم کرد.
سرفه چه علائمی را با خود به همراه می آورد؟
سرفه خودش میتواند علامتی از یک بیماری جدیتر باشد. البته اگر کم سرفه میکنید، ممکن است جدی نباشد و خودش از بین برود، اما اگر طولانی باشد باید حتما به فکر درمان آن باشید. از علائمی که همراه با سرفه میآیند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· تنگی نفس
· گلودرد
· درد قفسه سینه
· درد پشت
· آبریزش بینی
· خلط
چه عواملی موجب سرفه های مکرر می شود؟
دلایل زیادی برای ابتلا به سرفههای مکرر وجود دارد، اما از شایعترین علل این سرفهها میتوان به آسم، ترشحات پشت بینی و بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) اشاره کرد. ۹۰ درصد از موارد سرفه مزمن به همین دلایل هستند. از دیگر علل این مشکل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· آلرژی
· آسم
· برونشکتازی
· برونشیت
· سرطان
· بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
· عفونت های قارچی ریهها
· بیماری ریفلاکس معده (GERD)
· عفونت مایکوباکتریومی غیر سلی
· چاقی
· مصرف مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
· سل
· سیاه سرفه
· بیماریهای سینوسی مانند سینوزیت
· بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی مانند آنفولانزا، ذات الریه و سرماخوردگی
علت سرفه های خشک مکرر چیست؟
سرفه خشک به سرفهای گفته میشود که هیچ مخاط و خلطی همراه آن نیست. این نوع سرفه باعث خراشیدهشدن گلو هم میشود. این نوع سرفه میتواند جزو سرفه های مکرر هم باشد. دلایل سرفههای خشک مکرر عبارتاند از:
· خارش گلو
· اتمام دوره سرماخوردگی یا آنفولانزا یا کرونا
· رفلاکس معده (GERD)
· نارسایی قلبی
· سرطان ریه
· آلرژی
تک سرفه نشانه چیست؟
تک سرفه همانطور که از نامش پیداست، به سرفههای ناگهانی در بازههای زمانی مختلف گفته میشود که معمولا دلیل خطرناکی ندارد.
گاهی اوقات به دلیل گرفتگی گلو، آلرژی به برخی از مواد غذایی، گردوخاک و… سرفه میکنیم. این سرفهها خودشان از بین میروند و آزاردهنده نیستند. البته اگر تک سرفهها تا مدتی طولانی ادامه داشته باشند، بهتر است به دنبال علت آن باشید. با مراجعه به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی خیلی راحت میتوانید علت این مشکل را پیدا کنید و به فکر درمان آن باشید.
درمان سرفه های مکرر چیست؟
درمان سرفه مکرر به علت آن و شرایط بدنی فرد بستگی دارد. وقتی که علت این سرفهها مشخص شود، خیلی راحت میتوان آن را درمان کرد. از رایجترین روشهای درمانی سرفه های مکرر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· مصرف داروهای ضد احتقان برای از بین بردن ترشحات پشت بینی
· استفاده از اسپری بینی برای کاهش علائم آلرژی مثل عطسه و آبریزش بینی
· استفاده از استروئیدهای تجویزی برای کاهش التهاب و باز کردن راه تنفسی
· مصرف درست آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای باکتریایی مانند پنومونی، سینوزیت یا برونشیت.
· تغییر در داروها یا دوز مصرف آنها با دستور پزشک
· خودداری از مصرف برخی غذاها برای کاهش خطر ابتلا به ریفلاکس معده
قویترین داروی گیاهی ضد سرفه چیست؟
آویشن گیاهی است که از قدیم برای درمان سرفه و گلودرد مورد استفاده قرار میگرفته است. این گیاه حاوی فلاونوئید است که التهاب را کاهش میدهد. دمنوش این گیاه عضلات گلو را شل میکند و باعث میشود که کمتر سرفه کنید.
شربتهای گیاهی هم در داروخانهها موجود هستند که آویشن دارند. شما میتوانید این شربتها را خریداری و طبق دستور مصرف کنید.
یکی دیگر از قویترین داروهای طبیعی برای درمان سرفه عسل است. این ماده میتواند سرفههای مکرر را کاهش دهد، زیرا یک خلطآور طبیعی است.
درمان خانگی سرفه های مکرر
اگر سرفه شما را خسته کرده است و میخواهید در خانه آن را درمان کنید، چند روش وجود دارد که میتوانید آنها را به کار ببرید. در ادامه به این روشها اشاره میکنیم:
· غرغره آبنمک: این روش برای سرفههای مخاطی کاربرد دارد و میتواند عفونت و باکتریها را از بین ببرد. به اندازه نوک قاشق نمک را درون یک لیوان آب جوشیده ولرم بریزید و غرغره کنید.
· ترکیب عسل و آبلیمو: مقداری آبلیموی تازه و عسل را در یک لیوان آب ولرم مخلوط کنید و بنوشید.
· ترکیب آویشن و پونه: مقداری آویشن و پونه خشک را در لیوان مخصوص دمنوش بریزید و با آب جوش دم کنید. بعد از صاف کردن این ترکیب، مایع به دست آمده را بنوشید. از این ترکیب خیلی زیاد استفاده نکنید، زیرا باعث افت فشارخون میشود.
سرفه های آلرژیک چگونه هستند؟
سرفههای آلرژیک که معمولا در پاسخ به واکنشهای آلرژیک بدن ایجاد میشوند، میتوانند به شکلهای مختلف مانند سرفه های مکرر، سرفه های خشک یا حتی سرفه های شدید مانند سیاهسرفه خود را نشان دهند.
سرفههای آلرژیک هم معمولا مکرر هستند و میتوانند تا چند هفته طول بکشند. این سرفهها ممکن است زندگی را مختل کنند و اجازه ندهند که فرد روال عادی زندگی خود را داشته باشند. به همین دلیل هم هرچه زودتر باید به فکر درمان اینگونه سرفهها باشید. تاحدامکان هم از مصرف مواد غذایی حساسیتزا مانند گوجه، بادمجان، خربزه و… خودداری کنید.
پیشگیری از سرفه های مکرر
همانطور که گفتیم، اغلب سرفههایی که برای مدتی طولانی خوب نمیشوند، نشان از یک بیماری دارند. به همین دلیل هم شاید پیشگیری از این سرفهها امکانپذیر نباشد. بااینحال یک سری اقدامات وجود دارد که میتوانند به شما در پیشگیری از سرفههای مزمن و تکرارشونده کمک کنند. در ادامه این اقدامات را برای شما آوردهایم:
· شایعترین علت سرفه های مکرر سیگار است؛ پس سیگار را ترک کنید یا اصلا سمت آن نروید
· از افرادی که به برونشیت یا ذات الریه مبتلا هستند فاصله بگیرید
· مواد غذایی حاوی فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این مواد غذایی و میوهها ترکیبی از فیبر و فلاونوئیدها هستند و به درمان سرفه کمک میکنند.
نتیجه گیری
سرفه های مکرر معمولا نشانهای از یک بیماری جدیتر هستند. برونشیت، ذات الریه، سل، آسم، آلرژی و… میتوانند سرفههای مزمن و مکرر ایجاد کنند. این سرفهها میتوانند زندگی فرد را مختل کنند، خواب را از او بگیرند و او را آزار دهند. اگر از این سرفهها رنج میبرید، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
علت سرفه های مکرر چیست؟
سرفههای مکرر به علت بیماریهایی مانند آسم، برونشیت، پنومونی (ذات الریه)، آلرژی، سرطان، رفلاکس معده و… ایجاد میشوند.
درمان سرفههای مکرر چیست؟
در درجه اول باید علت سرفه مشخص شود تا بتوان آن را درمان کرد. روشهای درمانی شامل استفاده از آنتیبیوتیک، داروهای ضدحساسیت، اسپری بینی، تغییر رژیم غذایی و… است.
آیا سرفه مکرر میتواند خشک باشد؟
بله، سرفه های مکرر هم میتوانند از نوع خشک و هم از نوع مخاطی باشند و این موضوع به علت آن بستگی دارد.