دستگاه تنفسی یکی از مهم‌ترین بخش‌های بدن است که وظیفه اکسیژن‌رسانی و در واقع، انتقال اکسیژن به قسمت‌های مختلف بدن را بر عهده دارد. وقتی نفس می‌کشیم، اکسیژن را از درون دهان به داخل ریه‌ها می‌فرستیم. حالا اگر این بخش از بدن دچار مشکل شود، تنفس سخت می‌شود و زندگی فرد با خطر جدی مواجه خواهد شد. یکی از مشکلات رایجی که برای این بخش از بدن اتفاق می‌افتد، عفونت دستگاه تنفسی (RTI) است.
سینوس‌ها (همه چیز درباره سینوزیت)، گلو و ریه‌ها (عفونت ریه‌ها) در این بیماری درگیر می‌شوند. این بیماری در صورت تشخیص درست و به‌موقع، به‌سرعت درمان می‌شود. برای شناخت علائم این بیماری و راه‌های درمان آن، در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید.
علائم عفونت دستگاه تنفسی
عفونت در دستگاه تنفسی علائم مختلفی دارد. شما با شناخت این علائم می‌توانید در صورت ابتلا، فورا به پزشک مراجعه و درمان را آغاز کنید. علائم RTI عبارت‌اند از:
- · سرفه گاهی همراه با خلط یا به صورت سرفه های مکرر
- · عطسه کردن
- · گرفتگی یا آبریزش بینی
- · گلو درد
- · سردرد
- · درد بدن و عضلات
- · تنگی نفس، احساس سفتی و سنگینی یا خس خس سینه
- · تب و لرز
- · احساس بیمار بودن
عوامل ایجاد کننده عفونت دستگاه تنفسی
عفونت در دستگاه تنفسی واگیردار است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، با عطسه و سرفه و رعایت‌نکردن بهداشت، ویروس‌ها را در محیط پخش می‌کنند و باعث بیمار شدن سایرین می‌شوند.
بیماری‌هایی مانند برونشیت، سرماخوردگی، سینوزیت، ویروس آنفولانزا و… هم می‌توانند باعث عفونت در دستگاه تنفسی شوند.
چند نوع مختلف از این بیماری هم وجود دارد که به دو دسته عفونت در دستگاه تنفسی فوقانی و عفونت در دستگاه تنفسی تحتانی تقسیم می‌شوند. این عفونت در دستگاه تنفسی فوقانی سینوس‌ها و گلو را درگیر می‌کند، درحالی‌که عفونت در دستگاه تنفس تحتانی راه‌های هوایی و ریه‌ها را بیشتر درگیر می‌کند. عفونت در دستگاه تنفسی تحتانی معمولا بیشتر طول می‌کشد و جدی‌تر است.
تشخیص عفونت حاد دستگاه تنفسی
برای تشخیص عفونت حاد دستگاه تنفسی، پزشک تنفس شما را بررسی می‌کند. پزشک با گوش‌دادن به صداهای تنفسی، به دنبال صداهای غیرطبیعی در ریه‌ها هنگام نفس‌کشیدن می‌گردد و همچنین وجود مایع و التهاب در ریه‌ها را بررسی می‌کند. دکتر معالج همچنین بینی، گوش‌ها و گلو را معاینه می‌کند.
اگر پزشک عفونت حاد تنفسی در دستگاه تنفسی تحتانی را تشخیص دهد، ممکن است برای بررسی وضعیت ریه‌ها، عکس‌برداری یا سی‌تی‌اسکن را تجویز کند. از دیگر تست‌های تشخیصی این بیماری می‌توان به پالس اکسی‌متری اشاره کرد. در این روش میزان اکسیژن وارد شده به ریه‌ها را بررسی می‌کنند. پزشک همچنین ممکن است نمونه آب دهان یا مخاط گلو را برای بررسی وجود ویروس یا باکتری بررسی کند.
درمان بیماری عفونت دستگاه تنفسی
روش‌های مختلفی برای درمان عفونت کردن دستگاه تنفسی وجود دارد که پزشک با توجه به شدت بیماری و علت آن، یک یا چند مورد از آنها را برای شما تجویز می‌کند. در ادامه این روش‌های درمانی را برای شما آورده‌ایم:
اگر علت عفونت ویروسی مانند ویروس سرماخوردگی باشد، بعد از درمان و از بین رفتن ویروس، عفونت هم پس از چند هفته خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند. اگر علت عفونت باکتری‌های بیماری‌زا باشند، پزشک برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. در بیماری‌هایی مانند ذات‌الریه که باکتری‌ها باعث آن می‌شوند، آنتی‌بیوتیک می‌تواند کمک‌کننده باشد. البته مصرف درست آنتی‌بیوتیک نیز در بهبود روند بیماری تاثیر به‌سزایی دارد؛ باید تمام داروهایی که پزشک تجویز می‌کند را مصرف کنید تا دوره درمان کامل شود؛
اگر علت عفونت مشخص نباشد، پزشک برای شما آزمایش، نمونه‌برداری از مخاط، سی‌تی‌اسکن و… را تجویز می‌کند تا پس از مشخص‌شدن علت بیماری، درمان مناسبی را برای شما انتخاب کند.
بهترین آنتی بیوتیک برای درمان عفونت در دستگاه تنفسی
آنتی‌بیوتیک‌های مختلفی برای درمان عفونت در دستگاه تنفسی موثر هستند. همان‌طور که گفتیم، اگر باکتری‌ها عفونت ایجاد کرده باشند، باید از آنتی‌بیوتیک برای درمان استفاده کنید. پزشک با توجه به شدت عفونت و سن و جنسیت افراد، بهترین نوع آنتی‌بیوتیک را برای او تجویز می‌کند. موثرترین آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- · داکسی سایکلین
- · کوآموکسی کلاو
- · آموکسی سیلین
- · لووفلوکساسین
درمان خانگی عفونت دستگاه تنفسی
برای درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی می‌توانید یک سری کارها را در خانه انجام دهید تا حالتان بهتر شود. در ادامه به شما می‌گوییم که اقدامات خانگی برای درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی کدام‌اند:
- · در خانه بمانید و استراحت کنید
- · مایعات به‌خصوص آب زیاد مصرف کنید تا مخاط گلو از بین برود
- · از نوشیدنی‌های داغ و دم‌نوش‌ها مانند آب جوش و لیمو و عسل استفاده کنید
- · اگر گلودرد دارید آب‌نمک گرم غرغره کنید
- · بهتر است هنگام خواب سرتان را بالاتر از بدنتان قرار دهید تا تنفستان راحت‌تر شود
- · از مسکن برای کاهش تب و کمک به کاهش گلودرد، سردرد و بدن‌درد استفاده کنید.
عفونت دستگاه تنفسی در کودکان
کودکان بیشتر به عفونت تنفسی تحتانی مبتلا می‌شوند. این مشکل معمولا به دلیل آنفولانزا، برونشیولیت ویروسی و ذات‌الریه در کودکان اتفاق می‌افتد. از علائم عفونت تحتانی در کودکان می‌توان به سرفه مداوم، تب و گاهی مشکل در تنفس اشاره کرد.
نوشیدن مایعات زیاد و استراحت کافی در کودکان می‌تواند در درمان این بیماری تاثیرگذار باشد. برای درمان عفونت ناشی از باکتری در کودکان هم پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
عوارض عفونت دستگاه تنفسی
بیماری‌های تنفسی مانند عفونت در دستگاه تنفسی می‌توانند جدی و گاهی کشنده باشند. عفونت تنفسی در نهایت می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن مانند آسم، ذات‌الریه، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، برونشیت مزمن، آمفیزم، سرطان ریه، فیبروز کیستیک، سل و… شود.
بنابراین، اگر عفونت‌های دستگاه تنفسی را جدی نگیرید، ممکن است به بیماری‌های مزمن و ماندگار و خیلی خطرناک مبتلا شوید که درمان آنها دشوار خواهد بود.
روش های پیشگیری از این بیماری
افرادی که خیلی به عفونت‌های تنفسی مبتلا می‌شوند باید یک سری اقدامات پیشگیرانه انجام دهند. افراد بالای ۶۵ سال، افرادی که به دلیل بیماری‌های مزمن سیستم ایمنی ضعیفی دارند و کودکان معمولا خیلی به عفونت این عفونت مبتلا می‌شوند. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری در ادامه به شما می‌گوییم که چه کارهایی انجام دهید:
- · سالانه از واکسن آنفولانزا استفاده کنید
- · درصورت نیاز واکسن پنوموکوک را دریافت کنید
- · مصرف سیگار را ترک کنید یا به حداقل برسانید
- · الکل مصرف نکنید
نتیجه گیری
عفونت دستگاه تنفسی یکی از بیماری‌های تقریبا رایج به‌ویژه در بین افراد مسن و کودکان است. بیماری‌های دوره‌ای مانند سرماخوردگی و آنفولانزا درصورتی‌که به‌درستی درمان نشوند، می‌توانند عوارض جدی‌ای داشته باشند که یکی از آنها عفونت در دستگاه تنفسی است.
برای جلوگیری از این بیماری حتما درمان بیماری‌های سرماخوردگی، آنفولانزا و… را تکمیل کنید، آب فراوان بنوشید و در مکان‌های شلوغ از ماسک استفاده کنید.
سوالات متداول
عفونت در دستگاه تنفسی چیست؟
در واقع عفونت در هر جایی از دستگاه تنفسی مانند ریه‌ها، گلو، سینوس‌ها و… عفونت در دستگاه تنفسی نامیده می‌شود.
چه کسانی بیشتر به عفونت در دستگاه تنفسی مبتلا می‌شوند؟
افراد بالای ۶۵ سال، کودکان و افرادی که به دلیل بیماری‌هایی مانند ام اس، ایدز و… سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر درگیر عفونت تنفسی می‌شوند.
عفونت در دستگاه تنفسی چگونه درمان می‌شود؟
اگر ویروس‌ها عامل عفونت باشند، مانند زمانی که سرما می‌خورید، باید از داروهای ضدویروسی استفاده کنید، اما اگر باکتری‌ها باعث عفونت شوند، پزشک برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.