ویروس‌ها و بیماری‌های تنفسی در همه جای دنیا شایع هستند و می‌توانند افراد مختلف را درگیر کنند. این بیماری‌ها گاهی آن‌قدر شدید می‌شوند که ممکن است زندگی فرد را تهدید کنند. به همین دلیل هم به‌محض مشاهده علائم باید به فکر درمان آنها بود. ویروس سین سیشیال تنفسی یکی از ویروس‌های تنفسی فصلی است که علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد.
البته این بیماری در نوزادان و برخی از بزرگسالان علائم شدیدتری دارد و می‌تواند خطرناک باشد. این ویروس گاهی اوقات باعث عفونت ریه‌ها و مجاری تنفسی می‌شود.
از دلایل عفونت ریه و راه های درمان آن چیزی میدانید؟ این مقاله حتما برای شما نیاز است
اگر شما هم احساس می‌کنید که علائمی شبیه به سرماخوردگی دارید، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر هم این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید فورا باید او را برای معاینه پیش متخصص ببرید. این بیماری در نوزادان می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. ما در ادامه درباره ویروس سنسیشیال تنفسی، علائم، راه‌های درمان، عوارض و پیشگیری از آن با شما صحبت خواهیم کرد؛ پس با ما در بهستان دارو همراه باشید.
ویروس سین سیشیال تنفسی چیست؟
ویروس سین سیشیال تنفسی (RSV) یک ویروس مسری است که می‌تواند منجر به عفونت دستگاه تنفسی در نوزادان، کودکان و بزرگسالان در تمام سنین شود که باید در مورد پیشگیری عفونت دستگاه تنفسی اطلاعت کامل داشته باشید
عفونت RSV معمولا علائمی خفیف و شبیه به سرماخوردگی دارد که در عرض یک الی دو هفته از بین می‌روند. البته این ویروس گاهی اوقات علائم شدیدی ایجاد می‌کند. شدت علائم در کودکان زیر پنج سال و افراد مسن بالای ۶۵ می‌تواند بیشتر باشد. افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند هم ممکن است به نوع شدید این بیماری دچار شوند.
بنابراین بهتر راست راه های تقویت سیستم ایمنی به خوبی بدانید.
بیماری سنسیشیال تنفسی بیشتر بینی، گلو و ریه‌ها را درگیر می‌کند. به همین دلیل هم شبیه به سرماخوردگی یا آنفولانزا است. این بیماری هم بیشتر در فصول سرد مثل پاییز و زمستان دیده می‌شود و به اوج خود می‌رسد. در ادامه علائم این بیماری را برای ما فهرست می‌کنیم تا بیشتر با آنها آشنا شوید.
اما نیاز است به درستی تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا را بدانید
علائم این بیماری چیست؟
علائم بیماری RSV معمولا چهار الی شش روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس خودشان را نشان می‌دهند. بزرگسالان و کودکان بالای پنج سال در صورت ابتلا به این بیماری علائم خفیف‌تری دارند. این علائم شامل موارد زیر است:
- گرفتگی یا آبریزش بینی
- سرفه خشک
- تب با درجه پایین
- گلودرد
- عطسه
- سردرد
ویروس سین سیشیال تنفسی در موارد شدید ممکن است به دستگاه تنفسی تحتانی گسترش پیدا کند و باعث ذات‌الریه یا برونشیت شود. برونشیولیت به التهاب مجاری هوایی کوچکی که وارد ریه‌ها می‌شوند اشاره دارد. علائم و نشانه‌های RSV شدید عبارت‌اند از:
- تب
- سرفه‌های شدید
- خس‌خس سینه یا صدای بلند تنفس در هنگام دم و بازدم
- تنفس سریع یا مشکل در تنفس (در این شرایط فرد در حالت خوابیده سخت تنفس می‌کند و ترجیح می‌دهد برای تنفس راحت‌تر بنشیند.)
- کبود شدن رنگ پوست به دلیل کمبود اکسیژن (سیانوز)
اگر این علائم را در خود یا کودکتان مشاهده کردید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. البته این بیماری معمولا در خانه قابل کنترل است، اما برای بهبود سریع‌تر و جلوگیری از برگشتن علائم حتما به پزشک مراجعه کنید.
علائم این ویروس در نوزادان چیست؟
نوزادان و کودکان زیر پنج سال خیلی سریع‌تر به ویروس RSV دچار می‌شوند و علائم شدیدتری را نیز تجربه می‌کنند. علائم و نشانه‌های عفونت شدید سنسیشیال تنفسی در نوزادان شامل موارد زیر است:
- نفس‌های تند تند و کوتاه
- تلاش برای نفس کشیدن (در این حالت قفسه سینه نوزاد با هر بار تنفس به سمت داخل می‌رود)
- سرفه
- بی‌اشتهایی و غذا نخوردن
- خستگی و بی‌حالی غیرمعمول
- تحریک پذیری
- عدم تحرک
- علاقه نداشتن به بازی کردن
این علائم در نوزادانی که نارس هستند یا با مشکلات قلبی و ریوی به دنیا آمده‌اند بسیار شدیدتر است. در چنین مواردی باید فورا نوزاد را به بیمارستان برسانید تا درمان برای او آغاز شود.
آیا کودکان نیز به این بیماری مبتلا می شوند؟
ویروس سین سیشیال تنفسی می‌تواند هر فردی از هر سنی را درگیر کند. این ویروس در کودکان هم دیده می‌شود. اصلا کودکان سریع‌تر به این بیماری مبتلا می‌شوند، زیرا آنها ممکن است در معرض هوای آلوده به ویروس قرا بگیرند یا اینکه سطوح آلوده را لمس کنند و دست خود را به دهانشان بزنند. البته کودکانی که سالم باشند معمولا این ویروس را با علائمی مشابه سرماخوردگی تجربه می‌کنند.
علائم این بیماری در کودکان کاملا خفیف است، اما اگر کودک یک بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، بیماری قلبی، آسم و… داشته باشد، به نوع شدید این بیماری مبتلا خواهد شد. به همین دلیل هم باید از کودکانی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر مراقبت کنید. ویروس RSV یکی از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به بیماری‌های تنفسی در کودکان است. این ویروس در کودکان اغلب باعث سرماخوردگی می‌شود، اما گاهی هم می‌تواند مشکلات و بیماری‌های شدید نفسی را در کودکان ایجاد کند.
روش های انتقال این بیماری چیست؟
ویروس سین سیشیال تنفسی یک بیماری واگیردار است. وقتی شما در نزدیکی فرد مبتلا قرار می‌گیرید یا اشیا و سطوح آلوده به این ویروس را لمس می‌کنید، ممکن است به ویروس آلوده شوید.
RSV می‌تواند چندین ساعت روی سطوح سخت مانند میز زنده بماند. حالا اگر شما این سطوح آلوده را لمس کنید و دست خود را به بینی یا دهان خود بزنید، ویروس می‌تواند وارد بدن شما شود. همچنین اگر فرد مبتلا عطسه یا سرفه کند می‌تواند ویروس را در هوا پخش کند و باعث بیماری اطرافیان شود. ویروس سنسیشیال تنفسی بسیار مسری است. فرد مبتلا بین سه الی ۸ رو می‌تواند ناقل بیماری باشد و ویروس را پخش کند.
علت ابتلا به این ویروس چیست؟
ویروس سین سیشیال تنفسی عامل ایجاد بیماری RSV است که علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد. این ویروس از طریق چشم، بینی یا دهان وارد بدن می‌شود. این ویروس از طریق قطرات تنفسی به‌راحتی در هوا پخش می‌شود. اگر فرد مبتلا به RSV سرفه یا عطسه کند و دهان خود را نپوشاند می‌تواند ویروس را در هوا پخش کند. این ویروس از طریق دست دادن با فرد آلوده هم می‌تواند منتقل شود.
این ویروس می‌تواند ساعت‌ها روی اجسام سخت بماند. مکان‌های عمومی آلوده‌ترین نقاط برای انتقال این ویروس هستند. اسباب‌بازی‌های کودکان هم می‌توانند آلوده باشند. به همین دلیل هم کودکان خیلی زود به این ویروس مبتلا می‌شوند. افراد پس از دست زدن به محیط آلوده و دست زدن به دهان و بینی خود مریض می‌شوند. همچنین اگر فرد سالم هوای آلوده به ویروس را تنفس می‌کند ممکن است بیمار شود.
فردی که به ویروس آلوده می‌شود تا یک هفته می‌تواند بیشترین آلودگی را داشته باشد و افراد دیگر را بیمار کند. این ویروس در نوزادان و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند می‌تواند تا چهار هفته بعد از تمام شدن علائم هم به دیگران انتقال پیدا کند.
عوارض بیماری سین سیشیال تنفسی چیست؟
ویروس RSV بعد از خوب شدن هم می‌تواند عوارضی را برای فرد ایجاد کند. این عوارض عبارت‌اند از:
بستری شدن در بیمارستان
فردی که به عفونت RSV شدید مبتلا می‌شود ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. بیمار در این شرایط باید تحت نظر مستقیم پزشکان باشد تا بتوانند مشکلات تنفسی را کنترل و درمان کنند. آنها از طریق تزریق دارو در سرم باعث می‌شوند که علائم فرد زودتر از بین بروند.
ذات‌الریه
RSV شایع‌ترین علت التهاب ریه‌ها (ذات‌الریه) یا راه‌های هوایی ریه (برونشیولیت) در نوزادان است. این عوارض زمانی رخ می‌دهد که ویروس به دستگاه تنفسی تحتانی فرد راه پیدا کند. التهاب ریه می‌تواند در نوزادان، کودکان خردسال، بزرگسالان مسن‌تر، افراد دارای نقص ایمنی یا افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی یا ریوی بسیار جدی باشد.
عفونت گوش میانی
اگر ویروس‌ها وارد فضای پشت پرده گوش فرد شوند ممکن است فرد به عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) مبتلا شود. این عارضه بیشتر در نوزادان و کودکان زیر پنج سال رخ می‌دهد. در واقع این عفونت می‌تواند به گوش درد منجر شود.
آسم
احتمال دارد که کودکان و نوزادان مبتلا به ویروس سین سیشیال تنفسی در مراحل بعدی زندگی به آسم مبتلا شوند. البته این موضوع هنوز ثابت نشده است.
عفونت‌های مکرر
فردی که به RSV مبتلا می‌شود ممکن است بعد از بهبودی دوباره به این ویروس مبتلا شود. البته علائم این بیماری در دفعات بعدی خفیف‌تر خواهند بود، مگر اینکه فرد بیماری زمینه‌ای داشته باشد.
نارسایی تنفسی
هیپوکسی یا سطوح پایین اکسیژن
کم آبی بدن
بهترین روش های درمان این بیماری چیست؟
درمان خاصی برای RSV در کودکان یا بزرگسالان وجود ندارد. این بیماری ویروسی است و آنتی‌بیوتیک‌ها روی آن تاثیری ندارند. پزشکان معمولا داروهایی که برای سرماخوردگی مفید است را برای این بیماری هم تجویز می‌کنند. شما می‌توانید از داروهای زیر برای درمان این بیماری استفاده کنید:
- داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش تب و سردرد
- استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب کردن هوا و تنفس راحت‌تر
- استفاده از اسپری بینی و ساکشن خانگی برای تخلیه مخاط داخل بینی نوزادان
- نوشیدن مایعات فراوان برای رفع کم آبی بدن.
با این اقدامات می‌توانید عفونت را مدیریت کنید و از گسترش آن جلوگیری به عمل بیاورید. این بیماری باید مسیر خود را طی کند و از بین برود.
درمان RSV در مواردی که عفونت شدید است تفاوت دارد. راه‌های درمانی ویروس سین سیشیال تنفسی در موارد شدید شامل موارد زیر است:
- بستری شدن در بیمارستان
- استفاده از ماسک اکسیژن برای جبران کمبود اکسیژن
- جبران کم آبی بدن از طریق تزریق سرم
- خارج کردن مخاط بینی در نوزادان با استفاده از دستگاه ساکشن.
چگونه از این بیماری در کودکان پیشگیری کنیم؟
بهترین روش برای اینکه به بیماری سنسیشیال تنفسی دچار نشوید پیشگیری از آن است. شما به کمک راه‌های زیر می‌توانید از ابتلا به این ویروس پیشگیری کنید:
- دست‌هایتان را بشویید. بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل از غذا خوردن و زمانی که از بیرون به خانه برمی‌گردید حتما دست‌های خود را با آب و صابون بشویید
- در معرض بیماری قرار نگیرید. اگر میدانید فردی به این ویروس یا هر ویروس دیگری آلوده است، نزدیک او نشوید. به‌ویژه اگر نوزاد یا کودک دارید نباید نزدیک افراد بیمار بشوید
- سطوحی که همیشه در معرض لمش قرار دارند را به طور مرتب تمیز کنید. اسباب‌بازی کودکان می‌توانند منبعی برای تجمع آلودگی‌ها باشند؛ پس آنها را به طور مرتب بشویید
- واکسن‌های توصیه شده مانند واکسن آنفولانزا و واکسن کرونا را به‌موقع دریافت کنید. واکسن‌های کودکان را هم به‌موقع تزریق کنید.
واکسن سین سیشیال تنفسی
ویروس RSV واکسن هم دارد. البته فقط برخی از بزرگسالان واجد شرایط دریافت این واکسن هستند. یک روش ایمن سازی آنتی بادی مونوکلونال هم برای نوزادان وجود دارد که به این ویروس مبتلا نشوند. در ادامه به شما می‌گوییم که چه کسانی می‌توانند این واکسن را دریافت کنند:
بزرگسالان ۶۰ سال و بالاتر واجد شرایط دریافت واکسن RSV هستند. اگر ۶۰ سال یا بالاتر هستید می‌توانید این واکسن را دریافت کنید. البته بهتر است با یک متخصص مشورت کنید تا شرایط شما را برای دریافت یا عدم دریافت این واکسن بررسی کند.
افراد باردار می‌توانند واکسن ویروس سین سیشیال تنفسی را بین هفته‌های ۳۲ الی ۳۶ بارداری دریافت کنند. تزریق این واکسن از نوزاد هم در شش ماه اول زندگی محافظت می‌کند.
نوزادان تا ۸ ماهگی هم می‌توانند یک آنتی بادی مونوکلونال علیه این ویروس دریافت کنند. زمان تزریق این آنتی بادی به نوزادان در طول یا هنگام ورود به اولین فصل شیوع ویروس RSV است. برخی از نوزادان و کودکان نوپا ۸ الی ۱۹ ماهه لازم است تا دوز دوم این آنتی بادی را نیز در هنگام ورود به دومین فصل شیوع RSV دریافت کنند. برخی از کودکان که بیماری‌های زمینه‌ای دارند یا در معرض خطر ویروس هستند باید در تمام فصول شیوع این بیماری تا دو سالگی آنتی بادی را دریافت کنند.
نتیجه گیری
ویروس سین سیشیال تنفسی یک ویروس واگیردار است که علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد. البته نوزادان و افراد مسن بالای ۶۵ سال، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند ممکن است در صورت ابتلا علائم شدیدتری را تجربه کنند.
اگر شما هم علائم این بیماری را در خود یا نوزادتان مشاهده کردید حتما باید به پزشک مراجعه کنید، چون این بیماری در صورت عدم درمان و در صورت گسترش ممکن است عوارض خطرناکی ایجاد کند.
سوالات متداول
ویروس سین سیشیال تنفسی چقدر طول می‌کشد؟
اکثر افراد چهار الی شش روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس RSV علائم را تجربه می‌کنند. این بیماری در عرض دو هفته پس از ظاهر شدن علائم از بین می‌رود، اما سرفه‌ها ممکن است تا چند وقت ادامه داشته باشند. موارد شدید این بیماری بیشتر طول می‌کشند.
ویروس RSV تا چند وقت واگیردار است؟
افراد یک الی دو روز قبل از شروع لائم و سه الی ۸ روز بعد از بروز علائم می‌توانند این ویروس را انتقال دهند. نوزادان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند حتی می‌توانند تا چهار هفته بعد از از بین رفتن علائم هم ناقل باشند.
آیا ویروس سنسیشیال تنفسی کشنده است؟
این بیماری در نوزادان و افرادی بالای ۶۵ سال یک سری علائم ایجاد می‌کند که می‌توانند حتی باعث مرگ فرد شوند.
چه زمانی باید نوزاد مبتلا به سن سیشیال تنفسی را به اورژانس ببریم؟
اگر فرد مبتلا به ویروس تغییراتی در تنفس داشت یا رنگ پوستش به آبی یا خاکستری تغییر پیدا کرد باید فورا او را به اورژانس برسانید.