لکوسیتوز یا افزایش گلبول سفید خون می‌تواند نشان‌دهندۀ طیف وسیعی از شرایط ازجمله عفونت، التهاب، آسیب و اختلالات سیستم ایمنی باشد. آزمایش شمارش کامل خون (CBC) معمولاً برای بررسی افزایش گلبول سفید خون انجام می‌شود. درمان بیماری زمینه‌ای یا علتی که باعث لکوسیتوز شده است معمولاً تعداد گلبول‌های سفید خون را کاهش می‌دهد.
افزایش گلبول سفید خون چیست؟
لکوسیتوز به این معنی است که شما تعداد گلبول‌های سفید خون بالاتر از حد طبیعی دارید. لکوسیتوز یک پاسخ ایمنی طبیعی است و همیشه دلیلی برای نگرانی نیست. بیشتر اوقات، به این معنی است که بدن شما در حال مبارزه با عفونت یا التهاب است. بااین‌حال، مواقعی وجود دارد که تعداد بالای گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشانه‌ای از موارد جدی‌تر مانند سرطان خون باشد.
پنج نوع گلبول سفید (لکوسیت) وجود دارد؛ بنابراین، بسته به نوع سلولی که تحت تأثیر قرار گرفته است، پنج نوع افزایش گلبول سفید خون وجود دارد:
- لکوسیتوز نوتروفیلی. این نوع توسط تعداد زیادی از نوتروفیل‌ها (فراوان‌ترین نوع گلبول‌های سفید خون که به رفع عفونت‌ها و بهبود بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند) ایجاد می‌شود.
- لنفوسیتوز. به سطوح بالای لنفوسیت‌ها (گلبول‌های سفید خونی که از سیستم لنفاوی شما محافظت می‌کنند) اشاره دارد.
- مونوسیتوز. این نوع توسط تعداد زیادی مونوسیت (گلبول‌های سفید خونی که پاسخ‌های ایمنی شما را تقویت می‌کنند) ایجاد می‌شود.
- ائوزینوفیلی. به سطوح بالای ائوزینوفیل‌ها (گلبول‌های سفید خون که در مبارزه با عفونت‌ها و التهاب نقش دارند) اشاره دارد. ائوزینوفیلی شایع است و اغلب مربوط به آلرژی، عفونت‌های انگلی یا اختلالات خودایمنی است.
- بازوفیلی. این نوع نادرترین شکل لکوسیتوز است که با افزایش تعداد بازوفیل‌ها (گلبول‌های سفید خون که در مبارزه با عفونت‌های انگلی، جلوگیری از لخته‌شدن خون و پاسخ به واکنش‌های آلرژیک نقش دارند) مشخص می‌شود.
افزایش گلبول سفید خون به چه معناست؟
گلبول‌های سفید خون بخش مهم و ضروری سیستم ایمنی بدن شما هستند. این سلول‌ها در مغز استخوان شما تولید می‌شوند و از بدن شما در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها دفاع می‌کنند. وقتی تعداد گلبول‌های سفید خون خیلی زیاد باشد، معمولاً به این معنی است که شما عفونت یا التهاب در بدن خود دارید. به‌طور نادر تعداد بالای گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشان‌دهندۀ برخی سرطان‌های خون یا اختلالات مغز استخوان باشد.
معمولاً اگر بیش از ۱۱۰۰۰ گلبول سفید در یک میکرولیتر از خون شما وجود داشته باشد، لکوسیتوز در نظر گرفته می‌شود.
به ندرت بالابودن تعداد گلبول‌های سفید می‌تواند نشانۀ برخی از سرطان‌های خون، مانند لوسمی میلوئیدی حاد، لوسمی میلوژن مزمن و لوسمی لنفوسیتی مزمن باشد.
لکوسیتوز اغلب در اثر عفونت یا التهاب ایجاد می‌شود. سایر دلایل افزایش تعداد گلبول‌های سفید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استرس بیش از حد فیزیکی یا عاطفی (مانند تب، آسیب یا جراحی)؛
- سوختگی؛
- اختلالات سیستم ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید؛
- مشکلات تیروئید؛
- پوسیدگی دندان؛
- برخی داروها، ازجمله لیتیوم، کورتیکواستروئیدها و بتا آگونیست‌ها؛
- آلرژی؛
- اسپلنکتومی (برداشتن طحال شما)؛
- سیگارکشیدن؛
- چاقی.
به‌طور نادر افزایش گلبول سفید با موارد زیر همراه است:
- سرطان خون؛
- لنفوم؛
- اختلالات مغز استخوان مانند پلی سیتمی ورا یا میلوفیبروز.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فکر می‌کنید چیزی کاملاً درست به نظر نمی‌رسد، مهم است که با ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرید. در صورت وجود موارد زیر قرار ملاقات بگذارید:
- تب؛
- اگر به آسانی پوست شما کبود می‌شود؛
- خون‌ریزی بیش از حد؛
- تهوع و استفراغ؛
- خستگی؛
- کاهش وزن بی‌دلیل؛
- اشتهای ضعیف؛
- خیس‌شدن با عرق شبانه به‌طور منظم.
افزایش گلبول سفید خون در بارداری
بالابودن تعداد سلول‌های خونی در دوران بارداری طبیعی است. بدن شما به سادگی استرس ناشی از حمل نوزاد را تجربه می‌کند. ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی شما آزمایشات معمول خون را در طول بارداری انجام می‌دهد تا مطمئن شود که هیچ‌چیز غیرعادی پیش نمی‌آید. بنابراین اگر افزایش گلبول سفید در بارداری دیدید، اغلب جای هیچ نگرانی نیست.
افزایش گلبول سفید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص افزایش گلبول سفید ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی شما یک معاینه انجام می‌دهد و درمورد علائم و سابقۀ پزشکی شما می‌پرسد. آن‌ها همچنین یک شمارش کامل خون (CBC) را درخواست می‌دهند. این آزمایش خون رایج گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را در خون شما بررسی می‌کند. یک CBC می‌تواند به ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی شما در صورت داشتن شرایط یا عفونت‌های خاصی اطلاع دهد. در برخی موارد، ممکن است برای تأیید تشخیص نیاز به آزمایش مغز استخوان داشته باشید.
درمان افزایش گلبول سفید چیست؟
درمان افزایش گلبول سفید بسته به آنچه در وهله اول باعث ایجاد این بیماری شده است متفاوت است. به عنوان مثال، اگر تعداد گلبول‌های سفید خون شما به‌دلیل عفونت باکتریایی بالا باشد، پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. اگر لکوسیتوز با یک واکنش آلرژیک همراه باشد، احتمالاً به آنتی‌هیستامین نیاز خواهید داشت.
سایر موارد مورد استفاده در درمان افزایش گلبول سفید
- داروهایی برای کاهش استرس یا اضطراب؛
- داروهای ضدالتهاب؛
- داروهای استنشاقی برای درمان آسم؛
- مایعات وریدی برای بهبود جریان خون؛
- لوکافرزیس، روشی برای کاهش سریع تعداد گلبول‌های سفید خون در خون شما؛
- درمان بیماری سرطان، مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی یا پیوند سلول‌های بنیادی؛
- در برخی موارد، تعداد گلبول‌های سفید خون شما ممکن است بدون مداخله به حالت عادی بازگردد.
اینکه درمان افزایش گلبول سفید چقدر زمان نیاز دارد بستگی به نوع درمان شما دارد. در بیشتر موارد پس از دو تا چهار هفته درمان، افزایش گلبول سفید بهبود پیدا می‌کند. اگر تحت درمان سرطان هستید، ممکن است مدت بیشتری طول بکشد.
اگر هریک از علائم زیر را داشتید، با اورژانس تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس خود بروید:
- علائم سکته مغزی، مانند گیجی، سرگیجه یا افتادگی عضلات صورت؛
- درد قفسه سینه؛
- دشواری در تنفس؛
- سوزن‌سوزن‌شدن بازوها، پاها یا شکم؛
- کمردرد ناگهانی؛
- خون‌ریزی که قطع نمی‌شود.
در بیشتر مواقع، افزایش گلبول سفید یک پاسخ ایمنی طبیعی است که در اثر عفونت یا التهاب ایجاد می‌شود. گاهی اوقات، در اثر استرس اضطراب یا بارداری است. بااین‌حال، در برخی موارد تعداد بالای گلبول‌های سفید خون می‌تواند به معنای شرایط جدی‌تری باشد. به همین دلیل مهم است که با ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند علت لکوسیتوز را تعیین کنند و تصمیم بگیرند که آیا درمان لازم است یا خیر.
منبع
https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/17704-high-white-blood-cell-count
پرسش‌وپاسخ
- افزایش گلبول سفید خون به چه دلیل است؟ دلایل بسیار گوناگونی می‌توانند منجربه افزایش گلبول سفید خون شوند ازجمله سرماخوردگی ساده، عفونت گوش یا ریه و…
- درمان افزایش گلبول سفید خون چیست؟ باتوجه‌به علتی که موجب افزایش گلبول سفید خون شده است، درمان متفاوت است.
- افزایش گلبول سفید خون چگونه تشخیص داده می‌شود؟ اگر در آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی تعداد گلبول‌های سفید بیشتر از ۱۱هزار باشد، لکوسیتوز در نظر گرفته می‌شود.
