حساسیت همان‌طور که از نامش پیداست، حالتی آزاردهنده است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از انواع حساسیت‌ها که شیوع زیادی دارد، حساسیت فصلی است.
حساسیت یا آلرژی فصلی، مانند انواع دیگری از آلرژی‌ها، زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن نسبت به یک عامل خارجی در محیط، واکنش بیش از حد نشان دهد. آلرژی فصلی معمولا در بهار، تابستان یا پاییز که گیاهان خاصی گرده‌افشانی می‌کنند اتفاق می‌افتد و نباید با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود، زیرا این دو، روش‌های درمانی متفاوتی دارند. برای شناخت حساسیت‌های فصلی، روش‌های تشخیص و راه‌های درمان آن، در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید.
حساسیت فصلی چیست؟
حساسیت فصلی در یک فصل خاص اتفاق می‌افتد و سیستم ایمنی باعث آن است. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن نسبت به یک آلرژن (ماده حساسیت‌زا) در فضای باز، مانند گرده گل، بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. همین موضوع منجر به علائمی می‌شود که شخص را آزار می‌دهند.
رایج‌ترین آلرژن‌ها گرده‌های گیاهان گرده‌افشان مانند درختان، گل‌ها و علف‌های هرز هستند. وقتی این گیاهان گرده‌افشانی می‌کنند، باد این گرده‌ها را در فضا پخش می‌کند و وقتی در فضای باز هستید و تنفس می‌کنید، این گرده‌ها را به درون ریه‌های خود می‌فرستید. این گرده‌ها در ریه‌های شما و درون بینی شما می‌مانند و ایجاد حساسیت می‌کنند.
علائم حساسیت فصلی چیست؟
آلرژی‌های فصلی در طول زمستان کمتر اتفاق می‌افتند، اما خوب ممکن است در تمام فصول این بیماری را تجربه کنید. این شبه بیماری علائمی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- عطسه
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- اشک آمدن از چشم‌ها
- خارش چشم‌ها
- خارش سینوس‌ها، گلو یا گوش
- گرفتگی گوش
- آبریزش از پشت بینی
یک سری علائم حساسیت فصلی کمتر رایج هستند، اما در برخی افراد اتفاق می‌افتند. در ادامه این علائم را آورده‌ایم:
- سردرد
- تنگی نفس
- خس خس سینه
- سرفه کردن
افرادی که آسم دارند و به آلرژی فصلی دچار می‌شوند، باید بسیار مراقب باشند، زیرا آلرژن‌های فصلی ممکن است باعث حمله آسم شوند.
چه کسانی به حساسیت فصلی مبتلا می شوند؟
آلرژی یک بیماری فصلی است و هر فردی ممکن است به آن مبتلا شود. (در صورتی که فرزند خردسالی دارید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب علائم آلرژی در کودکان را حتما مطالعه کنید.) البته درصد بالایی از آلرژی‌ها ارثی هستند، اما آلرژی‌های فصلی در این دسته قرار نمی‌گیرند. آلرژی معمولا در کودکان شایع‌تر است، اما می‌تواند در هر سنی ظاهر شود. افرادی با شرایط زیر معمولا بیشتر در معرض خطر آلرژی قرار می‌گیرند:
- افرادی با سیستم ایمنی ضعیف
- افرادی که در معرض آلرژن‌ها قرار دارند
- مادران باردار
راه های تشخیص حساسیت فصلی چیست؟
تشخیص آلرژی‌های فصلی معمولا راحت‌تر از سایر انواع آلرژی‌ها است. اگر علائمی دارید که فقط در زمان‌های خاصی از سال رخ می‌دهند، احتمالا به آلرژی فصلی مبتلا هستید. پزشک برای تشخیص این بیماری، گوش، بینی و گلو شما را معاینه می‌کند.
برای تشخیص این بیماری معمولا از بیمار شرح‌حال می‌گیرند. تست‌هایی هم برای تشخیص آلرژی وجود دارد که شامل گذاشتن ماده آلرژن روی پوست یا تزریق آن به زیر پوست فرد است.
روش دیگری که برای تشخیص حساسیت وجود دارد، آزمایش خون است. در این روش هم خون فرد را از نظر وجود آلرژن بررسی می‌کنند.
درمان حساسیت فصلی
بهترین درمان برای حساسیت فصلی این است که از ماده آلرژن دوری کنید. دارو و درمان‌های جایگزین هم برای این بیماری وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
- مصرف دارو
زمانی که دچار حساسیت فصلی شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با تجویز دارو، از پیشرفت این حالت جلوگیری کنید. شما باید به پزشک متخصص آلرژی یا ایمونولوژیست مراجعه کنید. این داروها عبارت‌اند از:
- داروهای ضداحتقان و آنتی هیستامین‌های بدون نسخه مانند ستیریزین و داروهای ترکیبی حاوی استامینوفن، دیفن هیدرامین و فنیل افرین
- داروهای تجویزی، مانند اسپری‌های بینی استروئیدی
- واکسن‌های آلرژی برای موارد شدیدتر
- درمان‌های جایگزین
برخی از روش‌های جایگزین برای درمان آلرژی وجود دارد. در ادامه به این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
- کورستین؛ فلاونوئیدی که باعث رنگ دادن به میوه‌ها و سبزیجات می‌شود
- لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس؛ باکتری مفید موجود در ماست
- اسپیرولینا؛ نوعی جلبک سبز آبی
- ویتامین C که دارای برخی خواص آنتی هیستامینی است
درمان حساسیت فصلی با رژیم غذایی
بهترین درمان حساسیت فصلی با رژیم غذایی این است که از مواد غذایی حاوی کورستین استفاده کنید. این ماده به میوه‌ها و سبزی‌ها رنگ می‌دهد. این مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد آنتی‌اکسیدانی مانند ویتامین C و E هستند که می‌توانند در درمان آلرژی فصلی موثر باشند. انواع توت، پرتقال، تربچه، شاهی و… می‌توانند در درمان این بیماری کمک کنند.
درمان حساسیت فصلی در خانه
برای درمان حساسیت‌های فصلی در خانه، باید یک سری موارد را رعایت کنید. در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم:
رژیم غذایی: شما باید از میوه‌ها و سبزی‌های تازه رنگی استفاده کنید. این خوردنی‌ها در درمان آلرژی فصلی موثر هستند.
مصرف مایعات: مایعاتی مانند آب و آب پرتقال تازه که حاوی ویتامین C است، می‌توانند به شما در کاهش علائم حساسیت کمک کنند.
دوری از استرس: یکی از عواملی که باعث بدتر شدن شرایط فرد مبتلا به حساسیت فصلی می‌شود، استرس است. شما باید از استرس و تنش دور شوید تا علائم آلرژی کم کم از بین بروند.
درمان حساسیت فصلی در طب سنتی
روش‌های مختلف و موثری هم در طب سنتی برای درمان آلرژی فصلی وجود دارد. البته بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا دلیل حساسیت شما را بررسی کند و سپس از این روش‌ها استفاده کنید. در ادامه به این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
- مصرف کاهو به همراه سکنجبین
- مصرف زردچوبه به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان‌های فراوان
- استفاده از روغن اکالیپتوس و مالیدن آن به زیر بینی و روی گونه‌ها
- استفاده از دمنوش برگ گزنه
- استفاده از دمنوش پونه و آویشن
- استفاده از روغن سیاه دانه و مالیدن آن به زیر بینی
بهترین درمان حساسیت فصلی
قبل از اینکه به دنبال درمان باشید، باید علت ایجاد حساسیت را بررسی کنید. این کار با مراجعه‌کردن به پزشک و بررسی علائم و… امکان‌پذیر است. بعد از اینکه پزشک حساسیت و دلیل ایجاد آن را تشخیص داد، می‌توانید درمان را شروع کنید.
بهترین درمان حساسیت فصلی این است که از قرارگرفتن در معرض ماده آلرژی جلوگیری کنید. داروهایی که پزشک تجویز می‌کند را نیز به طور مرتب مصرف کنید تا رفته‌رفته علائم حساسیت از بین برود.
بهترین آمپول برای آلرژی
یکی از روش‌های درمان سریع آلرژی استفاده از آمپول و واکسن است. یکی از بهترین آمپول‌هایی که در درمان انواع آلرژی، به‌ویژه آلرژی فصلی تاثیر دارد، آمپول تریامسینولون است.
این آمپول می‌تواند انواعی از آلرژی‌ها از جمله آلرژی‌های پوستی و آلرژی‌های فصلی را درمان کند. خوبی این آمپول این است که بدون نسخه هم می‌توانید آن را تهیه کنید، اما بهتر است با تجویز پزشک تزریق شود. البته آمپول بتامتازون هم برای درمان حساسیت فصلی کاربرد دارد که پزشک با توجه به نوع و شدت حساسیت یکی از آمپول‌ها را تجویز می‌کند.
بهترین واکسن حساسیت
واکسن‌های آلرژی هم می‌توانند در پیشگیری از این بیماری موثر باشند. افرادی که همیشه به آلرژی فصلی مبتلا می‌شوند، بهتر است از این واکسن‌ها استفاده کنند. همه افراد می‌توانند واکسن حساسیت تزریق کنند، اما کودکان زیر ۵ سال مجاز به استفاده از این واکسن نیستند.
در حال حاضر واکسن‌های زیادی برای حساسیت فصلی در بازار موجود نیستند، اما پزشک بهترین واکسن آلرژی فصلی را در صورت نیاز برای شما تجویز خواهد کرد.
قیمت آمپول ضد حساسیت و قیمت واکسن ضد حساسیت
آمپول‌های ضد حساسیت معمولا قیمت خیلی بالایی ندارند و اگر تحت پوشش بیمه باشید، می‌توانید آنها را با هزینه‌ای مناسب تهیه کنید. بهترین آمپول ضد حساسیت حداکثر ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد.
اما واکسن‌های ضد حساسیت فصلی معمولا قیمت بالاتری دارند و ازآنجایی‌که باید دوزهای بیشتری از آنها را دریافت کنید تا به طور کامل بدن شما را ایمن کنند، هزینه آنها بیشتر هم می‌شود.
بهترین قرص ضد حساسیت فصلی
قرص‌های زیادی در بازار هستند که می‌توانند در هنگام ابتلا به حساسیت‌های فصلی به شما کمک کنند. در ادامه این قرص‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
- قرص کوئرس پلاس
- قرص فسستوفنادین
- قرص سیتریزین
- قرص آنتی هیستامین
چگونه از بروز حساسیت فصلی جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از ابتلا به حساسیت فصلی باید یک سری اقدامات انجام دهید. در اولین قدم باید از ماده حساسیت‌زا دوری کنید. به عنوان مثال، به جای پنکه‌های سقفی حتما از یک تهویه مطبوع با فیلتر استفاده کنید که هوا را تصفیه می‌کند.
شبکه آبرسانی منطقه خود را نیز از نظر وجود مواد حساسیت‌زا بررسی کنید. شما می‌توانید این کار را به کمک گروه‌های تحقیقاتی انجام دهید. زمانی که گرده افشانی گیاهان زیاد است در خانه بمانید. در این مواقع از سال، کارهای زیر را انجام دهید:
- پنجره‌ها را ببندید
- زیاد در بیرون از خانه نمانید
- روزهایی که گرد و خاک زیادی است، حتما از ماسک استفاده کنید
- از دود سیگار دوری کنید
- هوای داخل خانه را با کمک دستگاه بخور مرطوب نگه دارید.
نتیجه گیری
حساسیت فصلی نوعی آلرژی است که در نتیجه واکنش شدید سیستم ایمنی به آلرژن‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد، زیرا موجب عطسه، آبریزش بینی، خارش بینی، چشم‌ها و گوش‌ها می‌شود. روش‌های درمانی زیادی برای این بیماری وجود دارد که پزشک می‌تواند با توجه به نوع و شدت بیماری، بهترین آن را برای شما تجویز کند؛ پس در صورت ابتلا به حساسیت فصلی حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
علت ایجاد حساسیت فصلی چیست؟
آلرژن‌ها علت ایجاد حساسیت فصلی هستند. وقتی سیستم ایمنی بدن به این مواد واکنش شدید نشان می‌دهد، آلرژی ایجاد می‌شود.آلرژن‌ها علت ایجاد حساسیت فصلی هستند. وقتی سیستم ایمنی بدن به این مواد واکنش شدید نشان می‌دهد، آلرژی ایجاد می‌شود.
چگونه می‌توان از ابتلا به حساسیت فصلی جلوگیری کرد؟
شما باید آلرژن‌ها را بشناسید و از آن دوری کنید. تزریق واکسن آلرژی هم می‌تواند راهی برای پیشگیری از این بیماری باشد.
روش درمان آلرژی فصلی چیست؟
آلرژی فصلی معمولا با دارو رفع می‌شود. قرص و آمپول ضد حساسیت به این منظور در داروخانه‌ها موجود هستند.