انسان در طول زندگی ممکن است به عفونت‌های مختلفی مبتلا شود. یکی از انواع عفونت‌های بدن انسان، عفونت مثانه است. این نوع عفونت در دستگاه ادراری (عفونت ادراری) ایجاد می‌شود و می‌تواند تمام قسمت‌های این دستگاه را درگیر کند.
روش‌های پیشگیری این بیماری ساده هستند و با رعایت چند نکته می‌توانید از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید، اما در صورت ابتلا به بیماری هم می‌توانید از روش‌های درمانی مختلف کمک بگیرید. برای آشنایی با این بیماری، شناخت راه‌های درمان، بهترین داروها و… در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید.
عفونت مثانه چیست؟
عفونت در مثانه یک بیماری است که معمولا باکتری‌ها عامل ایجاد آن هستند. این باکتری‌ها وارد مثانه می‌شوند و شروع به تکثیر می‌کنند. عفونت‌های مثانه شایع‌ترین انواع عفونت دستگاه ادراری (UTI) هستند.
بیشتر موارد عفونت‌های مثانه حاد هستند؛ یعنی به طور کاملا ناگهانی رخ می‌دهند، اما در برخی موارد هم ممکن است این بیماری در طولانی‌مدت خودش را نشان دهد. در هر صورت باید این بیماری را در همان ابتلا درمان کرد تا عفونت به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا نکند.
دلایل ابتلا به عفونت مثانه
عمده‌ترین علت ابتلا به عفونت‌های مثانه، باکتری‌هایی هستند که از طریق مجرای ادراری وارد مثانه می‌شوند. این باکتری‌ها می‌توانند عفونت ایجاد کنند. البته بیشتر این باکتری‌ها از طریق ادرار دفع می‌شوند و نمی‌توانند عفونت ایجاد کنند، اما گاهی اوقات که حجم باکتری‌ها زیاد باشد یا مقاوم باشند، به دیواره‌های مثانه می‌چسبند و به سرعت تکثیر می‌شوند. همین موضوع باعث می‌شود تا بدن نتواند بر آنها غلبه کند و در نتیجه مثانه عفونت می‌کند.
بیشتر عفونت‌های مثانه توسط باکتری‌ای به نام اشریشیاک (E. coli) ایجاد می‌شوند. این باکتری به طور طبیعی در روده بزرگ وجود دارد، اما زمانی که باکتری‌های مدفوع وارد مجاری ادراری می‌شوند، می‌توانند عفونت ایجاد کنند.
نشانه‌های عفونت کردن مثانه
افرادی که به عفونت‌های مثانه مبتلا می‌شوند، معمولا به سرعت متوجه علائم آن خواهند شد. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
- · درد یا سوزش ادرار
- · ادرار کدر یا خونی
- · تکرر ادرار
- · ادرار بدبو
- · احساس داشتن ادرار
- · گرفتگی یا فشار در قسمت پایین شکم یا کمر
وقتی عفونت در مثانه گسترش پیدا کند، درد آن به وسط کمر هم سرایت می‌کند. این درد؛ مانند کمر درد عضلانی نیست و حتی اگر به کمر فشار نیاورید هم این درد پایدار خواهد بود. همچنین عفونت در مثانه ممکن است در صورت گسترش باعث عفونت کلیه هم شود که با علائم زیر همراه است:
- · تب
- · لرز
- · حالت تهوع
- · استفراغ
بهترین درمان عفونت در مثانه
اگر پزشک با کمک آزمایش و تست‌های مختلف وجود عفونت در مثانه را تشخیص دهد، آنتی‌بیوتیک برای از بین بردن باکتری‌ها و مسکن برای کاهش درد و سوزش تجویز می‌کند. درمان عفونت در مثانه به طور کلی به دو دسته درمان دارویی و درمان خانگی تقسیم می‌شود که در ادامه درباره آنها بیشتر توضیح می‌دهیم.
بهترین دارو برای درمان عفونت مثانه
آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای از بین بردن باکتری‌هایی که باعث عفونت‌های مثانه می‌شوند مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر احساس درد و سوزش دارید، پزشک ممکن است برای تسکین این علائم برای شما مسکن هم تجویز کند. نوع و دوز دارو با توجه به میزان عفونت، سن و جنسیت فرد و عوامل دیگر متغیر است.
رایج‌ترین دارو برای تسکین درد و سوزش ناشی از عفونت‌های مثانه، فنازوپیریدین (پیریدیوم) نام دارد. آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آموکسی‌سیلین، داکسی سایکلین و… هم برای از بین بردن عفونت کاربرد دارند.
درمان خانگی عفونت در مثانه
علاوه بر مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، اقدامات دیگری هم وجود دارد که برای درمان عفونت در خانه می‌توانید انجام دهید. در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم:
- · مصرف مایعات زیاد می‌تواند به دفع باکتری‌ها از مثانه کمک کند. آب بهترین نوشیدنی است، زیرا کافئین و شیرین کننده‌های مصنوعی ندارد. این مواد به‌عنوان محرک‌های مثانه شناخته می‌شوند.
- · کنسانتره, عصاره و آب زغال اخته می‌توانند عفونت را از بین ببرند. البته این میوه در درمان عفونت‌های فعال خیلی کاربری نیست. یک مطالعه که در سال ۲۰۱۷ انجام شد نشان می‌دهد که آب زغال اخته تعداد باکتری‌های مثانه را در طول عفونت کاهش می‌دهد، اما نمی‌تواند آنها را به طور کامل از بین ببرد.
- · D-mannose یک قند طبیعی است که از میوه‌هایی مانند زغال اخته یا تمشک آبی به دست می‌آید و به صورت پودر یا کپسول در دسترس است. این مکمل می‌تواند باکتری‌های مثانه را به سرعت همان آنتی بیوتیک‌ها از بین ببرد.
- · استفاده از کرم استروژن در بانوان می‌تواند به آنها در طول یا بعد از یائسگی کمک کند تا عفونت‌های ادراری را درمان یا از آن پیشگیری کنند. استروژن به باکتری‌های خوب موجود در واژن کمک می‌کند تا از واژن در برابر باکتری‌های عفونی محافظت کنند.
پیشگیری از عفونت کردن مثانه
تغییر سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری از عفونت کردن مثانه کمک کند. اگر عفونت مکرر مثانه دارید، پزشک ممکن است برای شما درمان‌های پیشگیرانه را تجویز کند. این درمان‌ها شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که در دوزهای کم روزانه برای پیشگیری یا مدیریت عفونت‌های مثانه در آینده تجویز می‌شوند.
پیشگیری از عفونت در مثانه با تغییر سبک زندگی
برای پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های مثانه، می‌توانید تغییراتی را در سبک زندگی ایجاد کنید که خیلی هم ساده هستند. این تغییرات شامل موارد زیر می‌شوند:
- · نوشیدن ۶ الی ۸ لیوان آب در روز
- · نوشیدن روزانه آب زغال اخته
- · ادرار کردن به محض احساس نیاز
- · خشک کردن واژن از جلو به عقب در بانوان
- · استفاده نکردن از اسپری‌های بهداشتی، صابون‌ها و ژل‌های بهداشتی معطر
- · دوش گرفتن (در حمام به صورت ایستاده دوش بگیرید و نشینید)
- · پوشیدن لباس زیر نخی و لباس‌های گشاد
- · استفاده از کاندوم‌های روغنی غیر اسپرم کش
- · ادرار کردن قبل و بعد از رابطه جنسی
پیشگیری از عفونت مثانه با آنتی بیوتیک
اگر به طور مکرر به عفونت در مثانه مبتلا می‌شوید، پزشک احتمالا از درمان‌های پیشگیرانه برای شما استفاده کند. این درمان‌ها به جلوگیری از عفونت کمک می‌کنند. آنتی‌بیوتیک‌های روزانه در این موارد می‌توانند به شما کمک کنند تا به عفونت در مثانه مبتلا نشوید.
همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد تا بعد از رابطه جنسی از یک دوز آنتی‌بیوتیک استفاده کنید تا احتمال خطر ابتلا به عفونت در مثانه را به حداقل برسانید.
چرا عفونت مثانه در زنان بیشتر است؟
زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به عفونت‌های مثانه هستند. دلیل این موضوع کوتاه‌تر بودن مجرای ادراری زنان است. همین موضوع مسیر رسیدن باکتری‌ها به مثانه را آسان‌تر می‌کند. مجرای ادراری زنان نسبت به مردان به راست‌روده نزدیک‌تر است و بنابراین باکتری‌ها از طریق روده هم راحت‌تر به مثانه می‌رسند.
در دوران بارداری، تغییرات در دستگاه ادراری خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد. تغییرات در سیستم ایمنی هم باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت می‌شود. همچنین زنان زودتر به عفونت دوم مبتلا می‌شوند. حدود ۲۵ درصد از زنان عفونت دوم را ۶ ماه پس از اولین عفونت در مثانه تجربه خواهند کرد.
نتیجه گیری
این بیماری دلایل زیادی ندارد و باکتری‌هایی که خودشان را به این منطقه می‌رسانند معمولا باعث ایجاد عفونت می‌شوند. این عفونت در صورت گسترش می‌تواند باعث عفونت کلیه شود که خیلی خطرناک است و به درمان فوری نیاز دارد.
سوالات متداول
برای عفونت‌های مثانه چه بخوریم؟
بهترین درمان خوراکی برای عفونت‌های مثانه، نوشیدن آب زیاد و مصرف زغال اخته به شکل میوه یا آبمیوه است.
درمان خانگی عفونت‌های مثانه در زنان چیست؟
نوشیدن مایعات زیاد و استفاده از کرم استروژن در زنان به درمان عفونت در خانه کمک می‌کند.
علائم عفونت کردن مثانه در مردان چیست؟
تکرر ادرار، سوزش ادرار، بوی بدن ادرار و وجود خون در ادرار از شایع‌ترین علائم عفونت‌های مثانه در مردان است.
آنتی بیوتیک مناسب برای عفونت‌های مثانه کدام است؟
آموکسی سیلین، داکسی سایکلین و… از بهترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های مثانه هستند.