بیماری‌های تنفسی و ریوی در این روزها شیوع بیشتری پیدا کرده است، زیرا آلودگی هوا بیشتر از پیش شده است و افراد حساس و در معرض خطر و حتی افراد سالم را به سمت ابتلا به بیماری‌های ریوی سوق می‌دهد. عفونت ریه یکی از این بیماری‌ها است.
عفونت ریه زمانی اتفاق می‌افتد که یک ویروس، باکتری یا قارچ وارد ریه شود و التهاب ایجاد کند. این بیماری می‌تواند خفیف یا شدید باشد و در برخی موارد ممکن است جدی باشد و باید درمان شود. عفونت می‌تواند یک یا هر دو ریه را درگیر کند. عفونت ریه انواع مختلفی هم دارد که هر کدام با علائم خاصی مشخص می‌شوند. برای شناخت بیشتر بیماری عفونت در ریه، علائم، راه‌های درمان و… در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید.
پیشنهاد می‌کنیم، در آغاز فصل سرما، در صورتی که فرزند کوچکی داریدحتما مطلب واکسن آنفولانزا برای کودکان را مطالعه کنید.
عفونت ریه چیست؟
عفونت ریه نوعی بیماری ریوی است که با ورود ویروس، باکتری و گاهی اوقات حتی یک قارچ به ریه‌ها ایجاد می‌شود. هنگامی که لوله‌های تنفسی بزرگی که هوا را به ریه‌ها وارد و از آن خارج می‌کنند عفونی شوند، ریه‌ها ملتهب می‌شوند و عفونت می‌کنند.
عفونت در ریه منجر به درد، سختی در تنفس و مشکلات دیگر می‌شود که فرد را آزار می‌دهند. در چنین مواردی حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و درمان شوید. در غیر این صورت ممکن است عواقب جدی در انتظار شما باشد.
چرا به عفونت ریوی مبتلا می شویم؟
ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌هایی که از راه هوا وارد ریه‌ها می‌شوند، می‌توانند عفونت ایجاد کنند. وقتی در معرض هوای آلوده قرار می‌گیرید یا به محیط‌های بیمارستانی و آلوده می‌روید، ممکن است ویروس‌ها و باکتری‌ها خودشان را به ریه‌های شما برسانند و شما را آلوده کنند.
باکتری‌ها و ویروس‌ها با چشم دیده نمی‌شوند و بنابراین شما متوجه ورود آنها به ریه‌هایتان نمی‌شوید. استفاده‌نکردن از ماسک در محیط‌های آلوده از جدی‌ترین دلایل ابتلا به عفونت ریوی است.
عفونت ریه چه علائمی دارد؟
عفونت ریه از خفیف تا شدید متغیر است و هر کدام از این انواع علائم خود را دارند. همچنین عواملی مانند سن و سلامت کلی بدن می‌تواند روی شدت علائم تاثیرگذار باشد. علت ابتلا به عفونت هم می‌تواند علائم بیماری را تعیین کند. علائم عفونت ریوی ممکن است شبیه علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد، اما ماندگاری آن بیشتر است. شایع‌ترین علائم عفونت ریه را در ادامه برای شما آورده‌ایم:
- سرفه خلط دار (گاهی اوقات همراه خون)
- درد قفسه سینه، قسمت میانی و بالای کمر که در هنگام نفس عمیق یا سرفه شدید می‌شود
- تب بالای ۳۹ درجه
- بدن درد
- آبریزش بینی
- آبریزش بینی و عطسه
- تنگی نفس
- خستگی
- خس خس سینه
- کبودی پوست یا لب‌ها به دلیل کمبود اکسیژن
- صدا در ریه‌ها
انواع عفونت ریه
انواع مختلفی از عفونت ریه وجود دارد که علت خاصی برای ابتلا به هر کدام از آنها وجود دارد. در ادامه انواع عفونت ریوی را به شما معرفی می‌کنیم:
- ذات الریه (Pneumonia)
- برونشیت (Bronchitis)
- برونشیولیت (Bronchiolitis)
علل عفونت ریه
ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها دلیل ابتلا به عفونت ریوی هستند. البته قارچ‌ها به‌ندرت باعث عفونت می‌شوند، اما رایج‌ترین نوع قارچ‌های عفونی عبارت‌اند از:
- پنوموسیستیس جیرووسی
- آسپرژیلوس
- هیستوپلاسما کپسولاتوم
قارچ‌ها در بدن افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند فعال‌تر هستند و می‌توانند عفونت ایجاد کنند. افرادی که به سرطان یا بیماری‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مبتلا هستند یا از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند بیشتر در معرض عفونت قارچی ریه قرار دارند. در ادامه دلایل و علائم ابتلا به عفونت ریه در انواع مختلف این بیماری را برای شما شرح می‌دهیم.
ذات الریه
پنومونی یا ذات الریه شایع‌ترین نوع عفونت ریوی است که کیسه‌های هوایی ریه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عفونت می‌تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است توسط ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها ایجاد شود. باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک پنومونی (شایع‌ترین)، هموفیلوس آنفولانزا و مایکوپلاسما پنومونیه این عفونت را ایجاد می‌کنند. این نوع عفونت به سه دسته تقسیم می‌شود که در ادامه آنها را به شما معرفی می‌کنیم:
پنومونی اکتسابی از جامعه: اگر فردی در اثر کار یا شرکت در یک رویداد اجتماعی به ذات الریه مبتلا شود، احتمالا نوع آن ذات الریه اکتسابی از جامعه خواهد بود.
ذات الریه مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی: این نوع عفونت زمانی رخ می‌دهد که فردی در طول بستری بودن یا حضور در بیمارستان یا بعد از آن دچار ذات الریه شود.
پنومونی مرتبط با ونتیلاتور: زمانی که فردی پس از قرارگرفتن در دستگاه تنفس مصنوعی به ذات الریه مبتلا می‌شود، به آن پنومونی مرتبط با ونتیلاتور می‌گویند.
علائم کلی ذات الریه هم عبارت‌اند از:
- درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن یا سرفه
- کاهش هوشیاری یا آگاهی ذهنی (در بزرگسالان ۶۵ سال و بالاتر)
- سرفه خلطی
- خستگی
- تب و لرز و تعریق
- کم شدن دمای بدن (بیشتر در بزرگسالان بالای ۶۵ سال و افراد با سیستم ایمنی ضعیف)
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
- تنگی نفس
برونشیت
نوع دیگری از عفونت ریوی برونشیت نام دارد. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که لوله‌های برونش هوا در دستگاه تنفسی ملتهب شوند. این لوله‌ها هوا را وارد ریه‌ها می‌کنند. برونشیت معمولا ناشی از بیماری‌های ویروسی است و عفونت‌های باکتریایی کمتر باعث ایجاد آن می‌شوند. رایج‌ترین علل برونشیت عبارت‌اند از:
- ویروس آنفولانزا
- RSV (ویروس سین سیشیال تنفسی)
- باکتری‌هایی مانند مایکوپلاسما پنومونیه، کلامیدیا پنومونیه، بوردتلا سیاه سرفه
از علائم برونشیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرفه
- خلط به رنگ شفاف، سفید، خاکستری متمایل به زرد یا سبز
- گلو درد
- سردرد خفیف و بدن درد
- تب و لرز خفیف
- خستگی
- ناراحتی قفسه سینه
- تنگی نفس و خس خس سینه
برونشیولیت
آخرین نوع عفونت ریوی برونشیولیت نام دارد. کوچک‌ترین مجرای هوا در ریه‌ها، برونشیل است. زمانی که این مجرا ملتهب و عفونی شود، برونشیولیت رخ می‌دهد. از علائم این بیماری می‌توان به سرفه و مشکل در تنفس اشاره کرد.
ویروس سین سیشیال تنفسی (RSV) شایع‌ترین علت برونشیولیت است، اما می‌تواند توسط ویروس‌های دیگر نیز ایجاد شود. این بیماری در کودکان شایع‌تر است.
تاثیر سینوزیت بر عفونت ریه
سینوزیت، چه حاد باشد و چه مزمن، درصورتی‌که به‌درستی درمان شود، منجر به برونشیت و گاهی ذات الریه می‌شود.
سینوزیت در برخی از افرادی منجر به مشکلات تنفسی مانند سرفه و احتقان قفسه سینه می‌شود که در نهایت می‌توانند برونشیت یا حتی ذات الریه ایجاد کنند. این مشکل بیشتر در افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و افراد با نقص ایمنی شایع است. سینوزیت حاد شیوع بیشتری دارد و به‌راحتی هم توسط پزشک درمان می‌شود، اما برای درمان سینوزیت مزمن حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان عفونت ریه
روش درمان برای هر نوع عفونت متفاوت است. در ادامه این روش‌های درمانی را برای شما بیان می‌کنیم تا هر چه زودتر از شر این بیماری خلاص شوید:
- عفونت باکتریایی ریه معمولا با مصرف آنتی بیوتیک درمان می‌شود.
- عفونت قارچی ریه معمولا نیاز به درمان با داروهای ضد قارچی مانند کتوکونازول یا وریکونازول دارد.
- عفونت ویروسی ریه با آنتی بیوتیک درمان نمی‌شود. شما باید اجازه دهید تا بدن به تنهایی با ویروس‌ها مبارزه کند.
در عین حال، شما می‌توانید به بدنتان کمک کنید تا با عفونت مقابله کند. با روش‌های خانگی زیر می‌توانید روند بهبود عفونت را تسریع کنید:
- استفاده از استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش تب
- نوشیدن آب فراوان
- مصرف چای داغ با عسل یا زنجبیل
- غرغره کردن آب نمک
- استراحت
- مرطوب کردن هوای داخل خانه با کمک دستگاه بخور
- مصرف آنتی بیوتیک‌ها سر وقت و به طور کامل تا آخرین عدد
- بستری شدن در بیمارستان در صورت تجویز پزشک
نتیجه گیری
عفونت ریه یکی از بیماری‌های تقریبا شایع، به‌ویژه در بین کودکان است. این بیماری انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها به دلایل خاصی ایجاد می‌شوند. سرفه، بدن‌درد، گلودرد، خس خس سینه، تب و… از رایج‌ترین علائم این بیماری هستند. در صورت مشاهده‌کردن این علائم حتما به پزشک متخصص ریه مراجعه کنید.
سوالات متداول
علائم عفونت ریه در کودکان چیست؟
سرفه، مشکل در تنفس، تب و نفس کشیدن سریع از علائم عفونت ریه در کودکان است.
علائم عفونت ریه در سالمندان چیست؟
سرفه خلط دار، تنگی نفس، خس خس سینه، ناراحتی یا درد قفسه سینه، به‌ویژه هنگام سرفه یا تنفس، تب بالا، لرز و عرق از علائم عفونت ریه در سالمندان است.
آیا نوزادان هم به عفونت ریه مبتلا می‌شوند؟
برونشیت و برونشیولیت از شایع‌ترین عفونت‌های ریه در کودکان و نوزادان است که معمولا توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود.
بهترین آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ریه چیست؟
بهترین آنتی بیوتیک تجویزی برای درمان عفونت ریه، آزیترومایسین است که به شکل قرص و کپسول، شربت، آمپول و… وجود دارد.
آیا عفونت ریه باعث تنگی نفس می‌شود؟
بله، یکی از علائم عفونت ریه‌ها، به‌ویژه در بزرگسالان، نفس تنگی است.
چه غذاهایی برای عفونت ریه خوب هستند؟
میوه‌ها و سبزی‌ها، کربوهیدرات‌ها، انواع فیبر یا غلات کامل، گوشت، لوبیا و تخم‌مرغ، لبنیات، روغن‌هایی مانند روغن آفتاب‌گردان و روغن‌زیتون، سوپ پر از سیر و پیاز، شلغم و… می‌توانند به شما در داشتن ریه‌هایی سالم کمک کنند.
اگر عفونت ریه درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر این بیماری را درمان نکنید، ممکن است منجر به آبسه ریه، تنفس سریع، پلورال افیوژن (آب آوردن ریه)، سندرم دیسترس تنفسی حاد (جمع شدن مایع در کیسه‌های هوایی کوچک ریه)، نارسایی کلیه، آسیب کلیه، کبد و قلب، حالت تهوع و نارسایی تنفسی شود.