توضیحات
مکانیسم عمل
ترکیبات دارو
موارد مصرف
افزایش تعداد سلولهای سفید خون پس از شیمیدرمانی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت؛
افزایش تعداد سلولهای سفید خون پس از عمل پیوند مغز استخوان برای جلوگیری از ابتلا به عفونت؛
قبل از شیمیدرمانی با دوز بالا برای واداشتن مغز استخوان به تولید سلولهای بنیادی بیشتری که بتوان آنها را جمعآوری کرد و، پس از درمان، به بدن بیمار بازگرداند. سلولهای بنیادی را میتوان از خود بیمار یا اهداکننده دریافت کرد؛ سپس، این سلولها، برای تولید سلولهای خونی، به مغز استخوان بیمار وارد میشوند.
nافزایش تعداد سلولهای سفید خون در صورت ابتلا به نوتروپنی مزمن شدید برای جلوگیری از ابتلا به عفونت؛
nکاهش خطر ابتلا به عفونت در بیماران مبتلابه HIV پیشرفته
مصرف در بارداری و شیردهی
داروی نئوپوژن بر روی زنان باردار و شیرده آزمایش نشده است. مصرف نئوپوژن در دوران بارداری توصیه نمیشود.
nدر موارد زیر حتماً پزشکتان را مطلع کنید:
nبارداری یا شیردهی؛
nاحتمال بارداری یا
nاقدام برای بارداری
nدر صورت مصرف نئوپوژن، باید شیردهی را قطع کنید، مگر آنکه تجویز پزشک چیز دیگری باشد.
درخصوص نحوه صحیح مصرف دارو به این نکات توجه کنید
این دارو را همیشه طبق توصیه پزشک مصرف کنید. درصورتی که مطمئن نیستید، با پزشک، پرستار یا دکتر داروساز خود مشورت کنید.
nنئوپوژن به چه صورت تجویز میشود و چه مقدار باید مصرف کنم؟
nنئوپوژن معمولاً بهصورت تزریق روزانه به بافت زیر پوست (تزریق زیرجلدی) یا به صورت تزریق آهسته به ورید (تزریق وریدی) تجویز میشود. دوز آن معمولاً، بسته به بیماری و وزن بیمار، متغیر است. پزشک میزان مصرف نئوپوژن را به شما خواهد گفت.
بیماران پیوند مغز استخوان پس از شیمیدرمانی:
nاولین دوز نئوپوژن را معمولاً حداقل 24 ساعت پس از انجام شیمیدرمانی و قبل از عمل پیوند مغز استخوان دریافت خواهید کرد.
nبرای تداوم درمان در منزل، بیمار یا مراقب بیمار میتواند نحوه انجام تزریق زیرجلدی را آموزش ببیند. اما تا زمانی که آموزشهای مناسب ارائه دهندگان خدمات بهداشتی را ندیدهاید، اقدام به این کار نکنید.
چه مدت باید داروی نئوپوژن را مصرف کنم؟
nتا زمانی که تعداد سلولهای سفید خون شما به حد نرمال برسد، باید این دارو را مصرف کنید. برای نظارت بر تعداد سلولهای سفید خونتان، مرتباً از شما آزمایش خون گرفته میشود. پزشک مدت زمان لازم برای مصرف این دارو را به شما خواهد گفت.
مصرف نئوپوژن در کودکان:
nنئوپوژن برای درمان کودکانی که تحت شیمیدرمانی قرار دارند یا تعداد سلولهای سفید خونشان شدیداً پایین است (نوتروپنی) مصرف میشود. دوز مصرفی نئوپوژن در کودکانی که تحت شیمیدرمانی قرار دارند مشابه بزرگسالان است.
در صورت مصرف بیش از حد نئوپوژن:
nدوز تجویزی دکتر را افزایش ندهید. اگر فکر میکنید که بیش از حد لازم تزریق کردهاید، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید.
در صورت فراموش کردن مصرف نئوپوژن:
nدر صورت فراموشی یکی از نوبتهای تزریق یا تزریق کمتر از حد لازم، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. برای جبران دوز از دسترفته، دوز مصرفی خود را دو برابر نکنید.
nاگر سؤال دیگری در ارتباط با این دارو دارید، از پزشک، پرستار یا دکتر داروساز خود بپرسید.
اگر مصرف نئوپوژن را متوقف کردید حتما با پزشک خود در این مورد صحبت کنید.
nقبل از تزریق زیرجلدی نئوپوژن چکار باید کنم؟
n1. یکی از محفظه های حاوی سرنگ را از یخچال خارج کنید و به مدت 30 دقیقه در دمای اتاق قرار دهید یا چند دقیقه در دستان خود نگه دارید. این کار تزریق را راحتتر میکند. داروی نئوپوژن را به هیچ طریق دیگری (مثلاً در ماکروویو یا آب داغ) گرم نکنید.
n2. سرنگ از پیش پرشده را تکان ندهید.
n3. محفظه سرنگ را در دست خود بگیرید و کاغذ آن را جدا کنید.
n4. محفظه را برگردانید تا سرنگ کف دستتان قرار گیرد.
n5. سرپوش سوزن را تا زمانی که برای تزریق آماده نشدهاید از آن جدا نکنید.
n6. تاریخ انقضای (EXP) روی برچسب سرنگ از پیش پرشده را بررسی کنید. در صورت انقضای دارو، از مصرف آن خودداری کنید.
n7. ظاهر نئوپوژن را بررسی کنید. ظاهر آن باید شفاف و بیرنگ باشد. در صورت تغییر رنگ، تیرگی یا وجود ذرات در دارو، از مصرف آن خودداری کنید.
n8. دستهایتان را کاملاً بشویید.
n9. سطحی راحت، روشن و تمیز پیدا کنید و تمام تجهیزات مورد نیاز خود را در دسترس قرار دهید.
چطور نئوپوژن تزریقی خود را آماده کنم؟
nقبل از تزریق نئوپوژن، باید موارد زیر را انجام دهید:
n1. برای جلوگیری از خم شدن سوزن، سرنگ را از مخزن شیشهای آن محکم بگیرید. سرپوش سوزن را، مطابق شکل 1 و 2، بهآرامی و بدون خم کردن از روی آن بردارید.
n2. به سوزن دست نزنید یا پیستون را فشار ندهید.
n3. ممکن است حبابهای کوچکی از هوا را در سرنگ از پیش پرشده مشاهده کنید. نیاز نیست حبابهای هوا را قبل از تزریق خارج کنید. تزریق محلول همراه با حبابهای هوای داخل آن خطری ندارد.
n4. حالا میتوانید از سرنگ استفاده کنید.
تزریق را در چه قسمتی از بدن انجام دهم؟
nبهترین محل برای تزریق قسمت بالای رانها و شکم است. در صورتی که شخص دیگری تزریق شما را انجام میدهد، میتواند از پشت بازو نیز استفاده کند.
nموضع تزریق را میتوانید، در صورت مشاهده قرمزی یا وجود زخم در آن ناحیه، تغییر دهید.
چطور تزریق کنم؟
n1. موضع مورد نظر را با پد الکلی ضدعفونی کنید و، سپس، پوست آن قسمت را با انگشت شست و اشاره خود (بدون فشار دادن) بگیرید.
n2. سوزن را، همانطور که پرستار یا پزشکتان آموزش داده است، بهطور کامل در پوست فرو کنید.
n3. پیستون را آرام و ممتد فشار دهید. پوست خود را تا زمانی که سرنگ خالی نشده است بین انگشتان شست و اشاره نگه دارید.
n4. سوزن را خارج و پوست را رها کنید.
n5. در صورت مشاهده لکه خون، با تکهای پنبه یا دستمال کاغذی آن را بهآرامی پاک کنید. محل تزریق را مالش ندهید. در صورت نیاز، محل تزریق را با چسب زخم بپوشانید.
n6. هر سرنگ را فقط برای یک بار تزریق استفاده کنید. از نئوپوژن باقیمانده در سرنگ استفاده نکنید.
فراموش نکنید: در صورت داشتن هرگونه مشکل، لطفاً بدون واهمه از پزشک یا پرستار خود مشاوره یا کمک بگیرید.
nامحاء سرنگهای استفادهشده
n• سرپوش را روی سوزن استفاده شده قرار ندهید، زیرا ممکن است سهواً سوزن در دستانتان فرو رود.
n• سرنگها را دو از دید و دسترس کودکان قرار دهید.
nسرنگها را نباید در زبالههای خانگی قرار دهید. دکتر داروساز نحوه امحاء سرنگهای استفادهشده یا بلااستفاده را میداند
تداخلهای دارویی (تداخل دارویی و غذایی)
در صورتی که از داروهای دیگری استفاده میکنید، اخیراً استفاده کردهاید یا ممکن است استفاده کنید، با پزشک معالج یا داروساز خود در میان بگذارید.
nمصرف به همراه غذا، مواد آشامیدنی و الکل:
nتاثیر مصرف نئوپوژن به همراه غذا، مواد آشامیدنی و الکل در اثربخشی یا عوارض جانبی دارو گزارش نشده است. در این مورد با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
موارد احتیاط
پیش از مصرف نئوپوژن، با پزشک، داروساز یا پرستار خود مشورت کنید.
nقبل از اقدام به درمان، در صورت ابتلا به موارد زیر، لطفاً پزشک خود را مطلع سازید:
nابتلا به بیماری کم خونی سلول داسیشکل، زیرا مصرف نئوپوژن میتواند منجر به تشدید وضعیت سلولهای داسیشکل شود.
nحساسیت به لاستیک طبیعی (لاتکس). سرپوش سوزن سرنگ ممکن است از نوعی لاستیک طبیعی ساخته شده باشد و باعث ایجاد واکنشهای حساسیتزا شود.
nپوکی استخوان (بیماری استخوان)
هنگام درمان با نئوپوژن، در صورت بروز موارد زیر، سریع با پزشک خود تماس بگیرید:
nبروز علائم ناگهانی حساسیت نظیر جوش، خارش یا کهیر پوستی، تورم صورت، لبها، زبان یا سایر اندامهای بدن، تنگی نفس، خسخس یا مشکل در تنفس. این موارد از نشانههای واکنشهای شدید آلرژیک (حساسیت شدید) هستند.
nپف در صورت یا قوزک پا، وجود خون در ادرار یا ادرار قهوهای و یا دفع ادرار کمتر از حد معمول (گلومرولونفریت).
nدرد (شکمی) در ناحیة چپ فوقانی شکم، درد در سمت چپ زیر قفسه سینه یا در بالای شانه چپ (این دردها ممکن است علائم بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) یا پارگی احتمالی طحال باشند).
nمشاهده کبودی یا خونریزی غیرمعمول (این موارد ممکن است علائم کاهش پلاکتهای خون (ترومبوسیتوپنی) و نیز کاهش توانایی انعقاد خون باشد).
nالتهاب آئورت (رگ خونی بزرگی که وظیفه انتقال خون از قلب به اندامهای بدن را بر عهده دارد) به ندرت در بیماران سرطانی و اهداکنندگان سالم گزارش شده است. این علائم عبارتند از تب، درد شکم، کسالت، درد کمر و افزایش شاخصهای التهابی. در صورت بروز علائم فوق، پزشک خود را مطلع کنید.
عدم واکنش به فیلگراستیم:
nپزشک، در صورت عدم واکنش شما به فیلگراستیم یا عدم پذیرش درمان با فیلگراستیم، دلایل آن را بررسی میکند. از جمله این دلایل میتوان به ایجاد آنتیبادیهایی در بدن اشاره کرد که ممکن است فعالیت فیلگراستیم را خنثی کنند.
پزشک ممکن است بخواهد شما را بهطور کامل تحت نظر بگیرد، بخش 4 این بروشور را مطالعه کنید.
nاگر مبتلا به نوتروپنی مزمن شدید هستید، ممکن است در خطر ابتلا به سرطان خون (لوکمی، سندروم میلودیسپلاستیک (MDS)) باشید. در خصوص خطر ابتلا به سرطان خون و انجام آزمایشهای لازم باید با پزشک خود مشورت کنید. در صورت ابتلا یا قرار داشتن در معرض خطر ابتلا به سرطان خون، نباید از نئوپوژن استفاده کنید، مگر با تجویز پزشک.
nاگر اهداکنندة سلولهای بنیادین هستید، سن شما باید بین 16 تا 60 سال باشد.
nمراقب سایر محصولات محرک سلولهای سفید خون باشید
nنئوپوژن یکی از گروههای محصولات محرک تولید سلولهای سفید خون است. پزشک متخصص شما باید همیشه محصول دقیقی را که مصرف میکنید یادداشت کند.
nنئوپوژن حاوی سوربیتول است:
nاین دارو حاوی 50 میلیگرم سوربیتول در هر میلیلیتر است.
nسوربیتول منبع فروکتوز است. اگر شما (یا فرزندتان) دچار عدم تحمل فروکتوز ارثی (HFI)، نوعی اختلال ژنتیکی نادر، هستید، نباید این دارو را مصرف کنید. بیماران مبتلابه HFI قادر به تجزیة فروکتوز نیستند که همین مسئله ممکن است عوارض جانبی جدیای به همراه داشته باشد.
nقبل از مصرف این دارو، باید به پزشک خود بگویید که شما (یا فرزندتان) مبتلا به HFI هستید یا فرزندتان دیگر نمیتواند غذا یا نوشیدنیهای شیرین مصرف کند، زیرا مصرف این دارو با احساس تهوع، استفراغ یا تأثیرات ناخوشایندی نظیر نفخ، درد شکم یا اسهال همراه است.
موارد منع مصرف
سوربیتول منبع فروکتوز است. اگر شما (یا فرزندتان) دچار عدم تحمل فروکتوز ارثی (HFI)، نوعی اختلال ژنتیکی نادر، هستید، نباید این دارو را مصرف کنید. بیماران مبتلابه HFI قادر به تجزیة فروکتوز نیستند که همین مسئله ممکن است عوارض جانبی جدیای به همراه داشته باشد.
nقبل از مصرف این دارو، باید به پزشک خود بگویید که شما (یا فرزندتان) مبتلا به HFI هستید یا فرزندتان دیگر نمیتواند غذا یا نوشیدنیهای شیرین مصرف کند، زیرا مصرف این دارو با احساس تهوع، استفراغ یا تأثیرات ناخوشایندی نظیر نفخ، درد شکم یا اسهال همراه است.
عوارض جانبی (کودکان، بزرگسالان، سالمندان)
این دارو نیز همانند تمامی داروهای دیگر ممکن است عوارض جانبیای را به همراه داشته باشد، هرچند تمامی افراد به این عوارض مبتلا نمیشوند.
nهنگام درمان با نئوپوژن، در موارد زیر سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید:
nبروز واکنشهای آلرژیک نظیر ضعف، افت فشار خون، تنفس سخت، تورم صورت (آنافیلاکسی)، جوش صورت، جوشهای خارشدار (کهیر)، تورم صورت، لبها، دهان، زبان یا گلو (آنژیوادم) و تنگی نفس (دیسپنه).
nبروز سرفه، تب و تنگی نفس (دیسپنه)، زیرا میتواند نشانه سندروم دیسترس حاد تنفسی (ARDS) باشد.
nابتلا به آسیب کلیوی (گلومرولونفریت). آسیب کلیوی در بیماران مصرفکننده نئوپوژن مشاهده شده است. در صورت پف صورت یا قوزک پا، وجود خون در ادرار یا ادرار قهوهای و یا دفع کمتر از حد معمول ادرار، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
در صورت بروز یک یا چند مورد از عوارض جانبی زیر:
nتورم یا پف که ممکن است ناشی از عبور کمتر آب باشد، تنگی نفس، تورم شکم و احساس سیری و احساس کلی خستگی. این علائم معمولاً خیلی سریع بروز میکنند.
nاین علائم ممکن است نشانة بیماری «سندروم نشت مویرگی»باشد، که باعث نشت خون از مویرگها به داخل بدن میشود و یک اورژانس پزشکی است.
در صورت ابتلا به هر یک از علائم زیر:
nتب، لرز، احساس سرما، افزایش ضربان قلب، گیجی یا سردرگمی، تنگی نفس، درد شدید یا ناراحتی و رطوبت و تعریق پوست.
nاین موارد ممکن است علائم بیماری «سپسیس» (مسمومیت خونی)، عفونت شدید همراه با واکنشهای التهابی کل بدن باشد که ممکن است زندگی فرد را تهدید کند و یک اورژانس پزشکی است.
nدر صورت ابتلا به درد (شکمی) در ناحیة چپ فوقانی شکم، درد در سمت چپ زیر قفسة سینه یا در بالای شانة چپ که ممکن است ناشی از مشکلات طحال (بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) یا پارگی احتمالی طحال) باشد.
nدرصورتیکه تحت درمان نوتروپنی مزمن شدید هستید و در ادرارتان خون مشاهده شده است (هماچوری). در صورت ابتلا به این عارضة جانبی یا وجود پروتئین در ادرارتان (پروتئینوری)، پزشک بهطور مرتب ادرار شما را آزمایش میکند.
یکی از عوارض جانبی شایع مصرف نئوپوژن عبارت است:
nاز درد عضلات یا استخوانها (درد اسکلتی-عضلانی) که با مصرف داروهای مسکن استاندارد (ضد درد) درمان میشود. بیمارانی که تحت پیوند مغز استخوان یا سلولهای بنیادی قرار گرفتهاند ممکن است به بیماری «پیوند علیه میزبان» (GvHD) مبتلا شوند. این بیماری واکنش سلولهای اهداکننده علیه بیمار دریافتکننده پیوند است. علائم و نشانههای این بیماری عبارتند از جوش در کف دستها یا پاها، زخم در دهان، روده، کبد، پوست یا چشمها، ریهها، واژن و مفاصل.
nاحتمال افزایش سلولهای سفید خون (لوکوسیتوز) و کاهش پلاکتها در اهداکنندگان سلولهای بنیادی وجود دارد. این مسئله باعث کاهش انعقادپذیری خون (ترومبوسیتوپنی) میشود و پزشک باید بر آن نظارت داشته باشد.
عوارض جانبی بسیار شایع (ممکن است بیش از 1 نفر از هر 10 نفر دچار شوند):
nپایین آمدن پلاکت که موجب کاهش انعقادپذیری خون میشود (ترومبوسیتوپنی)
nتعداد کم گلبولهای قرمز خون (آنمی)
nسردرد
nاسهال
nاستفراغ
nحالت تهوع
nنازک شدن یا ریزش غیرطبیعی مو (آلوپسی)
nخستگی
nدرد و تورم دیوارههای داخلی دستگاه گوارش که از دهان تا مقعد ادامه دارد (التهاب مخاطی)
nتب (پیرکسیا)
عوارض جانبی شایع (ممکن است 1 نفر از هر ۱۰ نفر دچار شود):
nالتهاب ریهها (برونشیت)
nعفونت مجرای تنفسی فوقانی
nعفونتهای مجاری ادرار
nکاهش اشتها
nمشکل در خوابیدن (بیخوابی)
nسرگیجه
nکاهش احساس، بهویژه در پوست (هیپواستزی)
nگزگز یا بیحسی دستها یا پاها (پاراستزی)
nفشارخون پایین (هیپوتانسیون)
nفشارخون بالا (هیپرتانسیون)
nسرفه
nسرفههای خونی (هموپتیزی)
nدرد ناحیه دهان یا گلو (درد دهانی-حلقی)
nخونریزی از بینی (اپیستاکسی)
nیبوست
nدرد دهان
nبزرگ شدن کبد (هپاتومگالی)
nجوش
nقرمزی پوست (اریتم)
nاسپاسم عضلانی
nدرد هنگام ادرار (دیساوری)
nدرد قفسه سینه
nدرد
nضعف عمومی (آستنیا)
nاحساس بیماری عمومی (کسالت)
nتورم دستها و پاها (ادم محیطی)
nافزایش برخی آنزیمهای خون
nتغییر در مواد شیمیایی خون
nواکنش در اثر تزریق خون
عوارض جانبی غیرشایع (امکان ابتلای 1 نفر از هر ۱۰۰ نفر):
nافزایش سلولهای سفید خون (لوکوسیتوز)
nواکنشهای آلرژیک (حساسیت شدید)
nپس زدن پیوند مغز استخوان (بیماری پیوند علیه میزبان)
nسطح بالای اسید اوریک خون که میتواند باعث نقرس (هیپراوریسمی) شود (افزایش اسید اوریک خون)
nآسیب کبدی حاصل از انسداد مویرگهای داخل کبد (بیماری انسداد وریدی)
nریهها عملکرد طبیعی خود را از دست میدهند و، در نتیجه، بیمار دچار تنگی نفس میشود (نارسایی تنفسی)
nتورم یا وجود مایع داخل ریهها (ادم ریوی)
nالتهاب ریهها (بیماری بافت بینابینی ریه)
nعکسهای ناهنجار ریوی (اینفیلتراسیون ریوی)
nخونریزی از ریه (هموراژ ریوی)
nعدم جذب اکسیژن در ریهها (هیپوکسی)
nجوشهای متورم پوستی (ماکولوپاپولر)
nبیماریای که موجب کاهش تراکم استخوان، ضعیف شدن، شکنندگی و در نتیجه شکستن استخوان (پوکی استخوان) میشود
nواکنش موضع تزریق
عوارض جانبی نادر (امکان ابتلای 1 نفر از هر 1000 نفر):
nدرد شدید استخوانها، قفسة سینه، روده یا مفاصل (وخامت بیماری سلولهای داسیشکل)
nواکنشهای آلرژیک ناگهانیای که حیات فرد را تهدید میکنند (واکنش آنافیلاکتیک)
nدرد و تورم مفاصل، مانند نقرس (نقرس کاذب)
nبه هم خوردن تنظیمات مایع درون بدن که ممکن است منجر به پف (اختلال در حجم مایع) شود
nالتهاب عروق خونی پوست (واسکولیت پوستی)
nتب ناشی از زخمهای قرمز، متورم و دردناک در اندامها و گاهی اوقات صورت و گردن (سندرم سوییتز)
nبدتر شدن آرتریت روماتوئید
nتغییر غیرعادی ادرار
nکاهش تراکم استخوان
nالتهاب آئورت (رگ خونی بزرگی که وظیفة انتقال خون از قلب به اندامهای بدن را دارد
گزارش عوارض جانبی:
nدر صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، با دکتر یا پرستار خود صحبت کنید. این عوارض شامل تمامی انواع عوارض احتمالیای که فهرست آنها در این بروشور نیامده است نیز میشود. از طریق گزارش عوارض جانبی، میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد ایمنی این دارو ارائه دهید.
شرایط نگهداری
ماده موثره
منع رانندگی
شرایط نگهداری
این دارو را دور از دسترس و دید کودکان قرار دهید. دارو را در یخچال (در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد) نگه دارید.
nبرای محافظت از آمپول در برابر نور، آن را خارج از کارتون قرار ندهید.
nپس از تاریخ انقضای مندرج روی برچسب سرنگ و کارتون آن، از این دارو استفاده نکنید. تاریخ انقضاء به آخرین روز آن ماه اشاره دارد.
nدر صورت مشاهده تغییر رنگ، تیرگی یا وجود ذرات ریز در دارو، از مصرف آن خودداری کنید. مایع دارو باید شفاف و بدون رنگ باشد.
nداروها را از طریق فاضلاب یا زباله خانگی امحاء نکنید. برای اطلاع از نحوه امحاء داروهایی که دیگر استفاده نمیکنید، با داروساز خود صحبت کنید. این اقدامات به محافظت از محیط زیست کمک خواهند کرد.