معمولا افراد زیادی به دنبال کاهش فشار خون بالا هستن، اما تکلیف فشار خون پایین چه می‌شود؟ اگر به دنبال افزایش سریع فشار خون باشید راهکار چیست؟
قلب خون را از طریق رگ‌های خونی به بدن پمپاژ می‌کند. فشار خون مقدار نیرویی است که توسط پمپاژ خون، به دیواره شریان‌ها وارد می‌شود. فشار خون با توجه به نیازهای محیطی متفاوت است. به‌عنوان‌مثال، در هنگام فعالیت بدنی بالا می‌رود و در گرمای شدید افت می‌کند. افت فشار خون یا فشار خون پایین به این معنی است که فشار خون در گردش در بدن کمتر از حد طبیعی است یا با توجه به شرایط محیطی کمتر از حد انتظار است.
بااین‌حال، «فشارخون پایین» یک اصطلاح نسبی است؛ یک فرد ممکن است فشار خون پایینی در مقایسه با دیگران با ویژگی‌های فیزیکی مشابه داشته باشد، اما ممکن است کاملاً سالم باشد. فشارخون پایین تنها در صورتی مشکل‌ساز است که تأثیر منفی بر بدن داشته باشد. به عنوان مثال، اگر فشارخون برای آن فرد خاص بسیار پایین باشد، ممکن است اندام‌های حیاتی (به‌ویژه مغز) از اکسیژن و مواد مغذی محروم باشند.
آیا فشار خون پایین باعث مرگ می‌شود؟
اگر فشار خون خیلی پایین بیاید، می‌تواند باعث سرگیجه، غش یا مرگ شود. فشار خون پایین عارضه‌ای است که معمولاً درمان می‌شود مگر اینکه در افراد مسن رخ دهد یا به طور ناگهانی رخ دهد. در بیماران بالای ۶۵ سال، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که مغز و اندام‌ها خون کافی دریافت نمی‌کنند.
انواع فشار خون پایین
افت فشار خون یا فشار خون پایین زمانی است که فشار خون بسیار کمتر از حد انتظار باشد. این می‌تواند به‌عنوان یک بیماری به‌تنهایی یا به‌عنوان علامت طیف گسترده‌ای از شرایط رخ دهد. ممکن است علائمی ایجاد نکند؛ اما زمانی که این اتفاق بیفتد، ممکن است به مراقبت‌های پزشکی نیاز داشته باشید.
افت فشارخون مطلق: فشار خون در حالت استراحت زیر ۹۰/۶۰ میلی‌متر جیوه است.
افت فشارخون ارتواستاتیک: فشار خون بیش از سه دقیقه پس از ایستادن از حالت نشسته پایین می‌ماند. (این طبیعی است که فشارخون برای مدت کوتاهی هنگام تغییر وضعیت کاهش یابد، اما نه برای مدت طولانی.) این افت باید برای فشار سیستولیک (بالا) ۲۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر و برای فشار دیاستولیک (پایین) ۱۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر باشد.
فشار: نام دیگر این افت فشارخون وضعیتی است؛ زیرا با تغییر در وضعیت بدن اتفاق می‌افتد.
لازم است بدانید:
اندازه‌گیری فشارخون شامل دو عدد است:
سیستولیک (شماره بالا): این فشاری است که در هر بار ضربان قلب به شریان‌ها وارد می‌شود.
دیاستولیک (عدد پایین): این میزان فشاری است که شریان‌ها بین ضربان‌های قلب تحت فشار قرار دارند.
دلایل فشار خون پایین در خانم‌ها
فشارخون با استفاده از دستگاهی به نام فشارسنج اندازه‌گیری می‌شود. اگر اندازه‌گیری ۳۰ میلی‌متر جیوه کمتر از فشارخون معمول فرد باشد، این به‌عنوان افت فشارخون در نظر گرفته می‌شود. فشارخون پایین دلایل مختلفی دارد از جمله:
- استرس عاطفی
- ترس
- ناامنی یا درد
- کم‌آبی که باعث کاهش حجم خون می‌شود
- واکنش بدن به گرما، یعنی انتقال خون به رگ‌های پوست که منجر به کم‌آبی بدن می‌شود
- اهدای خون
- خونریزی داخلی، مانند زخم معده سوراخ شده
- ازدست‌دادن خون در اثر ضربه، مانند تصادف جاده‌ای یا بریدگی عمیق
- بارداری
- داروهای فشارخون بالا دیورتیک‌ها که باعث ازدست‌دادن مایعات می‌شوند
- داروهای افسردگی داروها برای برخی بیماری‌های قلبی
- واکنش آلرژیک به برخی داروها یا مواد شیمیایی
- برخی از اشکال عفونت، مانند سندرم ضربه سمی بیماری قلبی که می‌تواند عملکرد پمپاژ عضله قلب را مختل کند
- برخی از اختلالات دستگاه عصبی مانند بیماری پارکینسون
- بیماری ادیسون (که در آن غدد فوق‌کلیوی قادر به تولید هورمون‌های نگهدارنده فشارخون کافی نیستند).
برای افزایش سریع فشار خون چه بخوریم؟
به مقدار زیاد مایعات بنوشید
وقتی کم آب می‌شوید، حجم خون کاهش می‌یابد که باعث کاهش فشار خون می‌شود. اکثر پزشکان نوشیدن حداقل دو لیتر (تقریباً هشت لیوان) آب در روز را توصیه می‌کنند. بنابراین مصرف آب بیشتر در هوای گرم یا هنگام ورزش، برای افزایش سریع فشار خون توصیه می‌شود.
غذاهای شور بخورید
یکی از بهترین راهکارهای افزایش سریع فشار خون، مصرف غذاهایی با محتوای نمک بالا است.منابع خوب نمک عبارت‌اند از: زیتون، پنیر دلمه و کنسرو سوپ یا ماهی‌تن. همچنین می‌توانید بسته به سلیقه خود نمک سفره یا نمک دریا را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.
بیشتر بخوانید: فشار خون بالا
کافئین بنوشید
قهوه به افزایش سریع فشار خون پایین کمک می‌کند. نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای کافئین‌دار باعث افزایش ضربان قلب و افزایش موقت فشارخون می‌شوند. این اثر معمولاً کوتاه‌مدت است و مصرف کافئین بر فشار خون همه افراد یکسان تأثیر نمی‌گذارد. اگر به طور منظم قهوه می‌نوشید، ممکن است تحمل بیشتری نسبت به اثرات آن روی دستگاه عروقی داشته باشید.
مصرف B۱۲ خود را افزایش دهید
ویتامین B۱۲ نقش مهمی در کمک به بدن برای تولید گلبول‌های قرمز سالم دارد. کمبود این ویتامین مهم می‌تواند منجر به کم‌خونی شود که فشارخون را کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به خونریزی بیش از حد و همچنین آسیب اندام‌ها و اعصاب شود. غذاهای غنی از ویتامین B۱۲ شامل تخم‌مرغ، مرغ، ماهی مانند سالمون و ماهی‌تن و لبنیات کم‌چرب است.
مصرف فولات
فولات (همچنین به‌عنوان ویتامین B۹ شناخته می‌شود) ویتامین ضروری دیگری است که در غذاهایی مانند مارچوبه، کلم‌بروکلی، جگر و حبوبات مانند عدس و نخود یافت می‌شود. کمبود فولات می‌تواند بسیاری از علائم کمبود ویتامین B۱۲ را داشته باشد و باعث کم‌خونی شود که منجر به کاهش فشارخون می‌شود.
کربوهیدرات را کاهش دهید
غذاهایی که کربوهیدرات بالایی دارند، به‌ویژه کربوهیدرات‌های فراوری شده، نسبت به سایر غذاها خیلی سریع هضم می‌شوند. این می‌تواند منجر به افت ناگهانی فشارخون شود. در برخی از مطالعات نشان داده شده است که رژیم کم کربوهیدرات به کاهش فشارخون، به‌ویژه در افراد مسن کمک می‌کند.
کاهش حجم وعده‌غذایی
وقتی یک وعده‌غذایی بزرگ می‌خورید، بدن انرژی بیشتری برای هضم آن می‌گیرد که می‌تواند فشارخون را پایین بیاورد. این مشکل مخصوصا برای کسانی که صبحانه می‌خورند و روزه‌داران متناوب هستند. حذف وعده‌های غذایی اغلب می‌تواند منجر به پرخوری‌های بعدی جبران شود. حتی اگر مقدار کلی غذا را کاهش نمی‌دهید، خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر در طول روز هم برای هضم و هم برای جریان خون مفیدتر است.
سخن پایانی
حفظ فشار خون طبیعی برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم است، و مهم است که در بالاترین سطح خود باقی بمانید تا بتوانید تغییرات مناسب را قبل از بروز مشکلات سلامتی ایجاد کنید. اگر فشارخون طبیعی دارید، باید سعی کنید حداقل یک یا دو سال یک‌بار آن را چک کنید. اگر هر یک از علائم فشارخون پایین را تجربه می‌کنید، حتما با یک متخصص صحبت کنید.