ویروس سرماخوردگی شایع‌ترین ویروسی است که در تمام طول سال می‌تواند افراد مختلف را درگیر کند. شاید فکر کنید که این بیماری تنها در فصول سرد وجود دارد، اما باید بگوییم که ویروس‌ها فصل نمی‌شناسند و در هر زمانی از سال می‌توانند شما را آلوده کنند.
سرماخوردگی یک بیماری تقریبا ساده است که بیشتر بینی و گلو را درگیر می‌کند. این بیماری در عرض حدود ۱۰ روز از بین می‌رود، اما اگر بعد از این مدت احساس بهبودی نداشتید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه با ما در بهستان دارو همراه باشید تا به معرفی سرماخوردگی، روش‌های درمانی، درمان در خانه و… بپردازیم.
پیشنهاد می‌کنیم برای ایمنی بیشتر در فصل سرما، مطلب چه زمانی برای تزریق واکسن آنفولانزا مناسب‌تر است را مطالعه کنید.
سرماخوردگی چیست؟
سرماخوردگی یک عفونت مسری است که دستگاه تنفسی فوقانی شامل بینی، گلو، سینوس‌ها و نای را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بیش از ۲۰۰ نوع ویروس وجود دارد که می‌توانند باعث سرماخوردگی شوند، اما شایع‌ترین ویروسی که باعث ابتلا به سرماخوردگی می‌شود، راینو ویروس است.
سرماخوردگی به طور گسترده در تمام نقاط جهان وجود دارد و به همین دلیل به‌عنوان یک ویروس شایع شناخته می‌شود. هر فرد در طول زندگی بیشتر از هر بیماری دیگری به سرماخوردگی مبتلا می‌شود. بزرگسالان دو تا سه بار در سال سرما می‌خورند، اما کودکان خردسال ممکن است بیشتر از چهار بار در سال سرما بخورند.
علائم سرماخوردگی
معمولا علائم سرماخوردگی ۱ الی ۳ روز پس از ورود ویروس به بدن خودشان را نشان می‌دهند. علائم هر فرد با فرد دیگر فرق دارد. رایج‌ترین نشانه‌های این بیماری عبارت‌اند از:
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلو درد
- سرفه
- عطسه
- داشتن احساس ناخوشی
- بدن درد یا سردرد خفیف
- تب
علت ابتلا به سرماخورگی چیست؟
ویروس‌ها باعث ایجاد سرماخوردگی می‌شوند. ویروس سرماخوردگی از طریق دهان، چشم یا بینی خودش را به داخل بدن می‌رساند.
بر خلاف عقیده برخی‌ها، سرما باعث سرماخوردگی نمی‌شود، بلکه این ویروس‌ها هستند که شما را بیمار می‌کنند. البته ویروس‌های سرماخوردگی در سرمای شدید هم زنده می‌مانند و به همین دلیل در فصل زمستان بیشتر فعال هستند و شیوع آنها زیاد است. ویروس‌ها همیشه وجود دارند و در صورت رعایت‌نکردن نکات بهداشتی، ممکن است زودبه‌زود به این بیماری دچار شوید.
تشخیص سرماخوردگی
وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، پزشک از شما درباره علائم سوال می‌کند. او معاینات لازم را انجام می‌دهد و گلو، تنفس و میزان تب را بررسی می‌کند. پزشک عمومی به‌راحتی می‌تواند سرماخوردگی را از روی علائم تشخیص دهد، اما اگر علائم شما خیلی شدید باشد و به ویروس کرونا مشکوک باشید، ممکن است نیاز به تست PCR باشد. در این تست مخاط گلو یا بینی شما را برمی‌دارند و آن را از نظر آلوده بودن به ویروس کرونا بررسی می‌کنند.
تفاوت سرماخوردگی با آنفولانزا
تشخیص سرماخوردگی از آنفولانزا دشوار است، زیرا این دو بیماری شباهت‌های زیادی به هم دارند و علائم آنها تقریبا مشابه است. هر دو بیماری در ماه‌های سرد شایع‌تر هستند و بر سیستم تنفسی فوقانی تاثیر می‌گذارند. بااین‌حال، ویروس‌های مختلفی باعث سرماخوردگی و آنفولانزا می‌شوند. ویروس آنفولانزا منجر به بیماری آنفولانزا می‌شود، اما ویروس‌های دیگری مانند راینو ویروس سرماخوردگی ایجاد می‌کنند.
تفاوت اصلی بین سرماخوردگی و آنفولانزا در تب و لرزی است که موقع آنفولانزا درگیر آن می‌شوید. در سرماخوردگی این حالت به‌ندرت و بیشتر در کودکان پیش می‌آید.
از دیگر علائم آنفولانزا که در سرماخوردگی کمتر است می‌توان به بدن‌درد و علائم شدیدتر از سرماخوردگی اشاره کرد. آنفولانزا در برخی موارد می‌تواند شدید باشد و زندگی فرد را تهدید کند.
راه های انتقال سرماخوردگی
ویروس‌های سرماخوردگی از روش‌های زیر وارد بدن می‌شوند؛ بنابراین اگر می‌خواهید به این ویروس مبتلا نشوید، باید موارد زیر را رعایت کنید:
- تنفس ویروس‌هایی که به دلیل سرفه یا عطسه افراد بیمار در هوا پخش می‌شوند
- دست دادن با افرادی که سرما خورده‌اند
- استفاده از وسایلی که به ویروس آلوده هستند؛ مثل حوله، لیوان و…
- دست زدن به چشم، بینی یا دهان پس از تماس با ویروس
بهترین درمان سرماخوردگی
هیچ درمان مشخصی برای سرماخوردگی وجود ندارد. شما باید به این بیماری اجازه دهید تا دوره خود را طی کند. سرماخوردگی معمولا بین ۷ الی ۱۰ روز از بین می‌رود و جدی نیست. شما می‌توانید از داروهای بدون نسخه که به کاهش علائم کمک می‌کنند استفاده کنید، اما اگر می‌خواهید زودتر سرپا شوید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
بهترین دارو برای سرماخوردگی
شما می‌توانید از داروهای بدون نسخه برای کاهش علائم سرماخوردگی استفاده کنید، اما نباید سرخود به کودکان دارو دهید. کودکان در هنگام سرماخوردگی حتما باید به پزشک مراجعه کنند. داروهایی که می‌توانند به کاهش علائم سرماخوردگی در بزرگسالان کمک کنند عبارت‌اند از:
- مسکن‌ها مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش سردرد و تب
- داروهای ضد احتقان بینی مانند سودوافدرین
- آنتی هیستامین‌ها مانند دیفن هیدرامین و خود آنتی هیستامین برای کاهش عطسه و آبریزش بینی
- داروهای ضد سرفه مانند دکسترومتورفان
- اکسپکتورانت‌ها و سایر داروهای خلط‌آور برای کمک به رقیق شدن و شل شدن مخاط گلو و بینی
بهترین قرص برای سرماخوردگی
بهترین قرص برای سرماخوردگی به علائم شما بستگی دارد. اگر سردرد و بدن‌درد داشته باشید، می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. قرص سرماخوردگی، ادالت کلد (Adult cold) و… حاوی چند نوع دارو هستند که می‌توانند به کاهش علائم سرماخوردگی کمک کنند.
اگر آبریزش بینی و عطسه شما را آزار می‌دهند می‌توانید از آنتی‌هیستامین یا سیتریزین استفاده کنید.
درمان خانگی ویروس سرماخوردگی
روش‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید در خانه برای کمک به کاهش علائم سرماخوردگی و حال بهتر خود انجام دهید. در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم:
- مصرف مایعات زیاد شامل آب، آب و عسل، آب لیمو شیرین و پرتقال تازه
- خوردن سوپ رقیق حاوی مرغ، هویج، سیر و پیاز فراوان
- مصرف شلغم بخارپز
- استفاده از انواع دمنوش با طبع گرم مانند دمنوش زنجبیل، دارچین و..
- غرغره آب با نمک کم
درمان گیاهی سرماخوردگی
برای درمان سرماخوردگی می‌توانید از انواع گیاهان دارویی هم استفاده کنید. بهترین گیاهان که می‌توانید از دمنوش آنها برای بهبود علائم استفاده کنید عبارت‌اند از:
- آویشن
- پونه کوهی
- زنجبیل
- نعناع
- بابونه
- اکالیپتوس (برای بخور دادن)
- چای سبز
درمان سریع ویروس سرماخوردگی
استفاده از سیر به‌عنوان یک آنتی‌بیوتیک می‌تواند تاثیر زیادی در درمان سرماخوردگی داشته باشد. در هنگام بیماری یک سوپ رقیق حاوی مقدار زیادی سیر و پیاز آماده کرده و میل کنید.
شستشوی گلو و بینی با آب ولرم و مقدار بسیار کمی نمک هم می‌تواند در رفع سریع علائم بیماری به شما کمک کند.
درمان سرماخوردگی با آنتی بیوتیک
آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که با عفونت‌های باکتریایی مبارزه می‌کنند، درحالی‌که سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است. آنتی‌بیوتیک‌ها در ازبین‌بردن ویروس‌ها نقشی ندارند. گاهی کودکان در اثر سرماخوردگی به عفونت گوش یا ذات‌الریه مبتلا می‌شوند. در چنین شرایطی ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
مدت زمان درمان ویروس سرماخوردگی
همان‌طور که اشاره کردیم، یک هفته الی ۱۰ روز طول می‌کشد تا ویروس سرماخوردگی از بدن خارج شود. البته این موضوع به مقاومت بدن فرد بستگی دارد. بعضی از افراد زودتر و بعضی دیگر دیرتر بهبود پیدا می‌کنند.
اگر به‌خاطر شغلتان می‌خواهید زودتر سرپا شوید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با مصرف دارو زودتر خوب شوید.
نتیجه گیری
ویروس سرماخوردگی در تمام طول سال فعال است و می‌تواند شما را بیمار کند. حضور در مکان‌های شلوغ، رعایت‌نکردن بهداشت، نشستن دست‌ها و… می‌توانند ویروس‌ها را وارد بدن کنند و منجر به سرماخوردگی شوند. درصورتی‌که احساس می‌کنید علائم سرماخوردگی دارید، بهتر است سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا اطرافیان شما به ویروس مبتلا نشوند.
سوالات متداول
ویروس سرماخوردگی تا چند روز قابل انتقال است؟
یک الی دو روز قبل از بروز علائم بیماری می‌توانید ناقل باشید. همچنین تا دو هفته بعد از بهبودی هم می‌توانید ویروس سرماخوردگی را انتقال دهید.
ویروس سرماخوردگی خارج از بدن چند روز زنده می‌ماند؟
ممکن است ویروس سرماخوردگی تا ۷ روز هم بر روی سطوح خارج از بدن زنده بماند. این موضوع به نوع ویروس بستگی دارد.
عوارض بیماری سرماخوردگی چیست؟
عفونت گوش میانی، آسم، سینوزیت، بیماری‌های ریوی مانند ذات‌الریه یا برونشیت و… از عوارض بیماری سرماخوردگی هستند.
چگونه می‌توان از سرماخوردگی پیشگیری کرد؟
شستن دست‌ها، استفاده از ضدعفونی کننده دست و سطوح، دست نزدن به بینی و دهان، پوشاندن دهان هنگام عطسه و سرفه، استفاده نکردن از وسایل شخصی دیگران مانند حوله و لیوان، دوری کردن از افراد بیمار، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن از روش‌های پیشگیری از سرماخوردگی هستند.
خوردن سوپ و مایعات چه تاثیری در سرماخوردگی دارد؟
خوردن سوپ حاوی مواد مغذی باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود. مایعات به افزایش ادرار و خروج سریع‌تر ویروس‌ها از بدن کمک می‌کنند. آبمیوه‌های طبیعی حاوی ویتامین C هم سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند.