هنگامی که سرطان دهانه رحم در زنان رخ می‌دهد، اغلب با جراحی (برای برداشتن توده سرطانی) آن را درمان می‌کنند. سایر درمان‌ها ممکن است شامل داروهایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باشد. این گزینه‌ها ممکن است شامل شیمی‌درمانی و داروهای درمانی نیز شود. پرتودرمانی نیز ممکن است در دسته درمان‌های پیشنهادی قرار گیرد. در بعضی از مواقع برای درمان سرطان دهانه رحم پرتودرمانی را با شیمی‌درمانی (با دوز کم) ترکیب می‌کنند.
انجام معاینات منظم زنان، انجام تست پاپ و انجام رابطه جنسی ایمن مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توانید در جهت پیشگیری از سرطان دهانه رحم انجام دهید. جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی درمان‌های اصلی سرطان دهانه رحم هستند.
این سرطان به دلیل رشد سلول‌هایی است که از دهانه رحم شروع می‌شوند (دهانه رحم قسمت پایینی رحم است که به واژن متصل می‌شود.)
گونه‌های مختلف ویروس پاپیلومای انسانی که HPV نامیده می‌شود، در ایجاد اکثر سرطان‌های دهانه رحم نقش دارند. HPV یک عفونت شایع است که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. هنگامی که در معرض HPV قرار می‌گیرد، سیستم ایمنی بدن معمولاً از آسیب رساندن ویروس جلوگیری می‌کند. بااین‌حال، در درصد کمی از افراد، این ویروس سال‌ها زنده می‌ماند. این به فرایندی کمک می‌کند که باعث می‌شود برخی از سلول‌های دهانه رحم به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند.
شما می‌توانید با انجام تست‌های غربالگری و دریافت واکسنی که از عفونت HPV محافظت می‌کند، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهید.
سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم رشد سلول‌های غیرطبیعی در دهانه رحم است. شایع‌ترین سرطان دهانه رحم، کارسینوم سلول سنگ‌فرشی است که ۷۰ درصد موارد را تشکیل می‌دهد. آدنوکارسینوم کمتر شایع است (حدود ۲۵٪ موارد) و تشخیص آن دشوارتر است؛ زیرا در کمی بالاتراز دهانه رحم شروع می‌شود.
تخمین زده می‌شود که بیش از ۹۰۰ نفر در سال ۲۰۲۳ مبتلا به سرطان دهانه رحم تشخیص داده شدند. میانگین سنی در هنگام تشخیص ۵۰ سال است.
از زمان آغاز برنامه ملی غربالگری دهانه رحم در سال ۱۹۹۱ و معرفی برنامه ملی واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در سال ۲۰۰۷، بروز سرطان دهانه رحم به طور قابل‌توجهی کاهش‌یافته است.
خطرناک‌ترین نوع این سرطان کدام است؟
تهاجمی‌ترین شکل سرطان دهانه رحم، سرطان سلول‌های کوچک دهانه رحم است که به آن کارسینوم سلول‌های عصبی غدد کوچک نیز می‌گویند.
علائم سرطان دهانه رحم چیست؟
تغییرات پیش سرطانی در سلول‌های دهانه رحم به‌ندرت باعث ایجاد علائم این سرطان می‌شوند. تنها راه برای اطلاع از وجود سلول‌های غیرطبیعی که ممکن است به سرطان تبدیل شوند، انجام آزمایش غربالگری دهانه رحم است. اگر تغییرات اولیه سلولی به سرطان دهانه رحم تبدیل شود، شایع‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- خونریزی واژینال بین پریودها
- خونریزی قاعدگی که طولانی‌تر یا شدیدتر از حد معمول است
- درد در هنگام مقاربت
- خونریزی بعد از مقاربت
- درد لگن
- تغییر در ترشحات واژن مانند ترشح بیشتر یا ممکن است رنگ یا بوی قوی یا غیرمعمول داشته باشد
- خونریزی واژن بعد از یائسگی
این علائم می‌تواند ناشی از شرایط دیگر باشد، اما اگر نگران هستید یا علائم ادامه‌دار هستند، با پزشک خود تماس بگیرید. این امر برای تمامی زنان و دختران مهم است.
دلایل ابتلا به سرطان دهانه رحم چیست؟
تقریباً تمام موارد سرطان دهانه رحم ناشی از عفونت مداوم با برخی از انواع پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این بزرگ‌ترین عامل خطر برای سرطان دهانه رحم است. عامل خطر اصلی دیگر سرطان دهانه رحم سیگارکشیدن است.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد زنانی که به مدت پنج سال یا بیشتر از قرص‌های ضدبارداری استفاده کرده‌اند، در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند.
سایر عوامل موثر بر ابتلا به سرطان دهانه رحم عبارت‌اند از:
- سیگارکشیدن
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
- اگر برای مادرتان دی‌اتیل استیل‌بسترول (DES)، شکل مصنوعی هورمون زنانه استروژن در دوران بارداری تجویز شده است.
از هر ۱۰ زن حدوداً هشت نفر در طول زندگی خود به HPV دستگاه تناسلی مبتلا می‌شوند. اکثر زنان مبتلا به عفونت HPV هرگز به سرطان دهانه رحم مبتلا نمی‌شوند. تنها چند نوع HPV منجر به سرطان دهانه رحم می‌شود.
سن ابتلا به این سرطان چقدر است؟
سرطان دهانه رحم اغلب در زنان بین ۳۵ تا ۴۴ سال به عبارت دیگر با میانگین سنی ۵۰ سال تشخیص داده می‌شود. این سرطان به‌ندرت در زنان کمتر از ۲۰ سال ایجاد می‌شود. بسیاری از زنان مسن‌تر متوجه نیستند که خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هنوز وجود دارد.
درمان بیماری سرطان دهانه‌رحم
درمان سرطان دهانه رحم شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است. اگر پزشک‌تان گفت که شما به سرطان دهانه رحم مبتلا هستید، بهتر است به یک متخصص انکولوژی زنان مراجعه کنید (پزشکی که برای درمان سرطان‌های زنان از جمله سرطان دهانه رحم آموزش‌دیده است).
سوالات متداول
سرطان دهانه رحم چقدر جدی است؟
به عنوان مثال، نرخ بقای نسبی ۵ ساله برای سرطان دهانه رحم که در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود ۹۱٪ است. این بدان معناست که افرادی که سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود، ۹۱ درصد بیشتر از افرادی که سرطان دهانه رحم ندارند، ۵ سال پس از تشخیص زنده می‌مانند.
چگونه سرطان دهانه رحم را تشخیص می‌دهید؟
رایج‌ترین تست غربالگری برای تشخیص سرطان دهانه رحم یا سلول‌های پیش سرطانی (دیسپلازی)، تست پاپ‌اسمیر است.
۴ مرحله سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه معمولاً شامل مراحل ۱A، ۱B و ۲A است. این بیماری معمولا به‌صورت موضعی پیشرفته معمولاً شامل مراحل ۲B، ۳ و ۴A است. مرحله پیشرفته این سرطان معمولاً به معنای مرحله ۴B است.
اگر سرطان دهانه رحم داشته باشید بدن شما چه احساسی دارد؟
درد ناشی از سرطان دهانه رحم ممکن است در مراحل اولیه بیماری چندان احساس نشود، اگر اصلاً چیزی احساس کنید! همان‌طور که سرطان پیشرفت می‌کند و به بافت‌ها و اندام‌های مجاور گسترش می‌یابد، ممکن است درد در لگن خود احساس کنید یا مشکلات ادراری داشته باشید. سایر افراد به طور کلی احساس ناخوشی، خستگی یا ازدست‌دادن اشتهای خود می‌کنند.
شایع‌ترین علت سرطان دهانه رحم در زنان چیست؟
عفونت طولانی‌مدت با انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) عامل اصلی سرطان دهانه رحم است. HPV یک ویروس رایج است که در طول رابطه جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.