آنفلوانزا یک بیماری تنفسی بسیار واگیردار می باشد که در فصل های سرد سال بیشتر دیده می شود. از ابتدای مهر ماه تا پایان فروردین فصل آنفلوانزا محسوب می شود و موارد بیماری آنفلوانزا در این دوره بیشتر مشاهده می شود.
آنفلوانزا چیست؟
آنفلوانزا زمانی اتفاق می‌افتد که ویروس های آنفلوانزا در بینی ، گلو یا ریه های یک فرد وارد می شوند. علائم آنفلوانزا به طور ناگهانی در بدن فرد ظاهر می شوند. اکثر افراد معمولا در عرض ۷-۱۰ روز بدون هیچ مشکلی از درگیری بیماری آنفلوانزا بهبود می یابند.
اما اگر افراد گروه پرخطر به بیماری آنفلوانزا مبتلا شوند ممکن است دچار عوارضی تهدید کننده زندگی شوند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به دلیل بیماری خاص یا مصرف دارو، مبتلایان به آسم ، دیابت جزو گروه پر خطر هستند.
بیماران مبتلا به بیماری های زمینه ای مزمن مانند بیماری های قلبی، کلیوی ریوی و کبد و بیماران چاق در گروه پرخطر آنفلوانزا هستند. به بیمارانی که در گروه پرخطر قرار دارند، توصیه می شود با بروز علائم بیماری آنفلوانزا، فوراً به پزشک مراجعه کنند.
بیماری آنفولانزا با شروع ناگهانی تب ، سرفه ، سردرد ، درد ماهیچه ها و مفاصل ، ضعف ، گلودرد و ترشح و گرفتگی بینی ظاهر می شود و در اکثر بیماران به طور متوسط طی یک هفته بدون هیچ درمانی از این بیماری بهبود می یابند، اما در افرادی مانند زنان باردار، افراد زیر ۵ سال و بالای ۶۵ سال، افراد مبتلا به بیماری های نقص ایمنی و بیماری های مزمن (مانند بیماری های قلب، ریه، کلیه، متابولیک، کبد و هماتولوژی) این بیماری شدید تر می باشد، حتی ممکن است در این افراد مرگ و میر اتفاق افتد.
این بیماری از طریق انتقال ویروس آنفلوانزا در ترشحات تنفسی، از فردی به فرد دیگر با عطسه، سرفه، صحبت کردن و حتی لمس کردن اشیاء منتقل می شود. تنها بودن در یک محیط بسته با افراد بیمار برای انتقال بیماری کافی است. دوره کمون این بیماری به طور متوسط بین ۱-۴ روز متغیر است.
عوامل ایجاد کننده بیماری آنفلوانزا، ویروس های آنفلوانزا A وآنفلوانزا B می باشند. این ویروس آنفلوانزای A است که موجب بیماری نگران کننده ای در انسان ها می شود. ویروس آنفلوانزا ی A در انسان، خوک، پرندگان، اسب دیده میشود و آنفلوانزای B فقط در انسان ایجاد بیماری می کند.
شناخته شده ترین نمونه آنفلوانزای A، آنفلوانزای پرندگان می باشند. در سال های اخیر نشان داده شده است که این ویروس می تواند به انسان نیز منتقل شود. اگرچه این موارد بسیار کم گزارش شده است ، اما نگرانی هایی وجود دارد که شاید شیوع گسترده ای در این بیماری رخ دهد.
آنفلوانزا چگونه منتقل می شود؟
یک فرد مبتلا به ویروس آنفلوانزا یک روز قبل از شروع علائم، می تواند بیماری را منتقل کند. مسری بودن تا ۷ روز پس از شروع علائم از بین می رود. افرادی که حامل ویروس آنفلوانزا هستند این بیماری را از طریق سرفه، عطسه و صحبت کردن منتقل می کنند. علاوه بر این ها، تماس با دهان و بینی پس از تماس با یک سطح نیز می تواند باعث انتقال ویروس به دیگران شود.
علائم آنفلوانزا چیست؟
علائم آنفلوانزا چند روز از ورود ویروس به بدن انسان ظاهر می شود. افراد مبتلا به آنفلوانزا ممکن است برخی یا همه علائم زیر را تجربه کنند:
- شروع ناگهانی تب بالا از ۳۸ درجه سانتیگراد و بالاتر
- لرزیدن و عرق کردن
- دردهای مفصلی و عضلانی
- ضعف و خستگی
- آبریزش و گرفتگی بینی
- قرمزی و آبریزش چشم
- گلو درد
- سردرد
توجه دقیق بر علائم بیماری بسیار مهم است. اگر علائمی مانند مشکل در تنفس، سرگیجه مداوم، تشنج، درد قفسه سینه و ضعف شدید در بیمار بروز کرد، باید بدون تاخیر به یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
تفاوت بین آنفلوانزا و سرماخوردگی چیست؟
از آنجایی که هم آنفلوانزا وهم سرماخوردگی عفونت های ویروسی هستند که بر سیستم تنفسی تأثیر می گذارند، علائم آن ها به طور کلی مشابه یکدیگر است. بنابراین، این بیماری ها اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند و حتی گاهی اوقات تصور می شود که آن ها یک نوع بیماری هستند. میتوانید تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی را در این مقاله مطالعه کنید.
اما ویروس هایی که باعث ایجاد این دو عفونت می شوند انواع مختلفی از ویروس ها هستند و با مشاهده دقیق علائم به راحتی می توان این دو بیماری را از یکدیگر تشخیص داد.
در حالی که تب بالا، لرز و تعریق از شایع ترین علائم آنفلوانزا هستند، این علائم به ندرت در سرماخوردگی مشاهده می شود.
شکایت از سردرد و دردهای عضلانی و مفاصل در سرماخوردگی شایع نیست و در صورت وجود، درد بسیار خفیفی را تجربه می کنید.
همان طور که گفتیم آنفلوانزا و سرماخوردگی دو بیماری متفاوت هستند که علائم آن ها اغلب ممکن است اشتباه گرفته شود. اگرچه هر دو بیماری یک عفونت ویروسی هستند، اما با ویروس های متفاوتی بروز می کنند.
مهمترین تفاوت سرماخوردگی و آنفلوانزا این است که در بیماری آنفلوانزا علائم تب وجود دارد. علاوه بر این، در حالی که سرماخوردگی یک بیماری “سرپایی” است، آنفلوانزا می تواند به اندازه کافی باعث خستگی بیماران شود به صورتی که نتوانند کار های روزانه خود را انجام دهند. هر دو بیماری می توانند باعث آبریزش یا گرفتگی بینی، گلودرد و سرفه شوند.
چه چیزی برای آنفلوانزا خوب است؟
از آنجایی که اثرات آنفلوانزا بر بدن در کیفیت زندگی افراد تأثیر منفی می گذارد، ممکن است لازم باشد کارهایی را انجام دهید که علائم را کاهش داده یا هرچه سریع تر بهبود بیابید.
استراحت
بدن برای مبارزه کردن با ویروس ها به انرژی زیادی نیاز دارد. در دوران آنفلوانزا بهترین کار قطعا ماندن در خانه و استراحت کردن می باشد تا بدن توانایی مقابله با ویروس را داشته باشد. با این کار و نرفتن به محل کار یا مدرسه از سرایت آنفلوانزا به افراد دیگر جلوگیری می شود.
بینی و گلو را با آب نمک شست و شو دهید
آب نمک به حل شدن مخاط انباشته شده در بینی و گلو کمک می کند و احساس گرفتگی را کاهش می دهد. شستن بینی با آب نمک و غرغره با آب نمک در برابر گرفتگی بینی و گلو که ممکن است در زمان آنفلوانزا ایجاد شود بسیار مفید می باشد. آب نمک را می توان با افزودن ۱ قاشق چایخوری نمک به ۲۵۰ میلی لیتر آب آشامیدنی و مخلوط کردن تهیه کرد. در هنگام غرغره کردن باید مراقب باشید که آب نمک را قورت ندهید.
افزایش مصرف مایعات
تب و تعریق که از علائم رایج آنفلوانزا هستند، می توانند باعث کم آبی بدن شوند. بدن همچنین برای از بین بردن خلط و مخاط اضافی از بینی و گلو به مایعات زیادی نیاز دارد. به این دلایل لازم است در زمان آنفلوانزا به مصرف مایعات توجه ویژه ای داشته باشید. علاوه بر آب، آب میوه ها و سبزیجات، دمنوش ها و سوپ های گیاهی از جمله گزینه هایی هستند که می توانند از نظر مایعات بدن را تقویت کنند.
آسان تر کردن تنفس
گرفتگی بینی نفس کشیدن را سخت می کند، در نتیجه تحمل این حالت برای فرد مبتلا به آنفلوانزا طاقت فرسا است. مرطوب نگه داشتن هوای محیط، گرفتن دوش آب گرم قبل از خواب و استفاده از یک بالش اضافی در هنگام خواب برای کاهش فشار در سینوس ها کمک کننده است . با این کارها تنفس را اندکی در طول بیماری راحت می کنید.
تغذیه سالم
تغذیه برای تامین انرژی لازم برای ریکاوری بدن و همچنین دریافت پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن از اهمیت بالایی برخوردار است. مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی میوه و سبزیجات با ارزش غذایی بالا در دوران آنفلوانزا بسیار مفید می باشد؛ استفاده از غذاهای آماده، نوشیدنی های حاوی کافئین، الکل و سیگار که بدن را خسته می کند موجب طولانی شدن دوره بیماری می شود.
چه اقدامات احتیاطی می توان برای جلوگیری از آنفلوانزا انجام داد؟
بهترین راه برای پیشگیری از آنفلوانزا، تزریق واکسن آنفلوانزا در هر سال است که بهتر است زمان مناسب آن را بدانید، برای اطلاع از زمان مناسب برای تزریق واکسن آنفولانزا میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.
علاوه بر این، رعایت کردن برخی از موارد بهداشتی از گسترش میکروب ها و شیوع آنفلوانزا جلوگیری می کند.
این موارد عبارتند از:
- شستن دست ها با آب و صابون
- داشتن ضدعفونی کننده الکلی در مواردی که شستن دست ها امکان پذیر نیست.
- تمیز کردن سطوحی که اغلب لمس می شوند با مواد شوینده و آب
- پوشاندن دهان و بینی با دستمال هنگام سرفه و عطسه و سپس دور انداختن دستمال
- پرهیز از محیط های شلوغ و دوری از افراد مبتلا به آنفلوانزا تا حد امکان
- توجه به رژیم غذایی سالم، خواب کافی و ورزش
آنتی بیوتیک ها در درمان آنفلوانزا موثر نیستند و اغلب بی مورد استفاده می شوند. مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک باعث ایجاد مقاومت در باکتری ها، تاخیر در درمان برخی عفونت ها و افزایش هزینه های درمان می شود. اگر عفونت های باکتریایی ثانویه (مانند سینوزیت، ذات الریه و اوتیت میانی) در طول بیماری ایجاد شود، باید از آنتی بیوتیک ها استفاده شود.
مصرف آسپرین برای کودکان و نوجوانان مبتلا به آنفلوانزا توصیه نمی شود. آسپرین می تواند باعث ایجاد “سندرم ری” بسیار نادر اما خطرناک در کودکان و نوجوانان شود. استراحت، مایعات فراوان و داروهایی که علائم را تسکین می دهند باید به جای آسپرین استفاده شود. در نتیجه درمان با استراحت کردن در بستر، مصرف مایعات زیاد، مسکن ها و تب بر در درمان آنفلوانزا توصیه می شود. علایم بیماری باید به دقت تحت نظر باشد و به طور مناسب درمان شود. تصمیم برای شروع داروهای ضد ویروسی برای آنفلوانزا باید توسط پزشک گرفته شود.
بیشتر بدانید: آیا کودکان باید واکسن آنفولانزا بزنند؟ | چه کسانی باید واکسن آنفولانزا بزنند؟
در نهایت، بدن سالم در پیشگیری از آنفولاانزا از اهمیت بالایی برخوردار است. باید برای خواب کافی، فعالیت بدنی، کاهش استرس تا حد امکان، مصرف مایعات فراوان و رژیم غذایی متعادل تلاش کرد.
روش توصیه شده برای پیشگیری از آنفلوانزا واکسیناسیون است. سازمان بهداشت جهانی به دقت تغییرات ویروس را زیر نظر دارد و توصیه هایی سالانه ای را برای ترکیب واکسن ارائه می کند. هر ساله محتوای واکسن با در نظر گرفتن توصیه های سازمان بهداشت جهانی تهیه می شود. اگر شباهت آنتی ژنی با ویروس های شناسایی شده در اپیدمی آن سال و واکسن تهیه شده وجود داشته باشد، واکسن می تواند ۵۰-۸۰٪ از فرد محافظت کند. سطح آنتی بادی محافظ ارائه شده توسط واکسن در بزرگسالان سالم بیش از ۸۰ درصد برای آنفلوانزا ی A گزارش شده است. اگرچه میزان محافظت در افراد مسن کمتر است، اما مشخص شده است که عوارض و میزان مرگ و میر را کاهش می دهد.
این واکسن برای افرادی که عوارض مکرر آنفلوانزا دارند و احتمال انتقال بیماری به این بیماران وجود دارد و کودکان بالای ۶ ماه که می خواهند از آنفلوانزا در امان باشند و به تخم مرغ حساسیت ندارند توصیه می شود.
گروه های توصیه شده برای واکسیناسیون:
- افراد ۵۰ سال به بالا
- افراد در هر سنی که در خانه سالمندان یا در یک واحد مراقبت های بهداشتی با مراقبت های مزمن اقامت دارند
- بیماران قلبی و ریوی مزمن
- کودکان ۶ ماهه تا ۱۸ ساله تحت درمان طولانی مدت آسپرین،
- کسانی که بیماری مزمن کلیوی دارند
- کسانی که دیابت دارند
- بیماران مبتلا به نقص ایمنی یا مصرف کننده داروهای سرکوب کننده ایمنی (بیماران سرطانی، بیماران مبتلا به ایدز، گیرندگان پیوند عضو، استروئیدها، شیمی درمانی یا رادیوتراپی)
- خانم باردار
- پزشکان، پرستاران و سایر کارکنان شاغل در بیمارستان