اختلال استرس پس از سانحه ptsd وضعیتی است که توسط یک رویداد وحشتناک ایجاد می‌شود. علائم آن ممکن است شامل فلاش‌بک، کابوس، اضطراب شدید و همچنین افکار غیرقابل‌کنترل در مورد رویداد باشد.
اکثر افرادی که رویدادهای آسیب‌زا را پشت سر می‌گذارند ممکن است به طور موقت در سازگاری و کنار آمدن با مسئله پیش آمده، با مشکل مواجه شوند، اما با گذشت زمان و مراقبت از خود، معمولاً بهتر می‌شوند. اگر علائم بدتر شدند، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول کشیدند و عملکرد روزانه شما را مختل کردند؛ ممکن است دچار PTSD شده باشید.
علائم اختلال استرس پس از سانحه ptsd
علائم PTSD معمولاً در عرض ۳ ماه از رویداد آسیب‌زا شروع می‌شود، اما گاهی اوقات دیرتر نیز ظاهر می‌شوند. برای برآورده‌کردن معیارهای PTSD، فرد باید علائم بیش از ۱ ماه را داشته باشد و علائم باید به‌اندازه‌ای شدید باشد که در جنبه‌های زندگی روزمره، مانند روابط یا کار، تداخل ایجاد کرده باشند. علائم همچنین باید با دارو، مصرف مواد یا سایر بیماری‌ها ارتباطی نداشته باشد. با این حال استرس و اضطراب دو احساس متفاوت هستند.
برای تشخیص اختلال استرس پس از سانحه ptsd، یک بزرگسال باید حداقل به مدت یک ماه تمام موارد زیر را داشته باشد:
- حداقل یک علامت اجتنابی
- حداقل دو علامت برانگیختگی و واکنش‌پذیری
- حداقل دو علامت شناختی و خلقی
علائم اجتنابی
- دور ماندن از مکان‌ها، رویدادها یا اشیایی که یادآور تجربه آسیب‌زا هستند
- اجتناب از افکار یا احساسات مرتبط با رویداد آسیب‌زا
علائم اجتناب ممکن است باعث شود افراد روال خود را تغییر دهند. به‌عنوان‌مثال، برخی از افراد ممکن است پس از یک تصادف شدید رانندگی، از رانندگی یا سوارشدن در ماشین اجتناب کنند.
علائم برانگیختگی و واکنش‌پذیری
- به‌راحتی مبهوت شدن
- احساس تنش، گارد یا دائما در حالت هشدار بودن
- داشتن مشکل در تمرکز
- داشتن مشکل در به خواب‌رفتن یا خواب عمیق داشتن
- احساس تحریک‌پذیری و طغیان‌های خشمگین یا پرخاشگرانه
- درگیرشدن در رفتار مخاطره‌آمیز، بی‌پروا
علائم برانگیختگی اغلب ثابت است. آن‌ها می‌توانند منجر به احساس استرس و عصبانیت شوند و ممکن است در بخش‌هایی از زندگی روزمره مانند خواب، غذا خوردن یا تمرکز اختلال ایجاد کنند.
علائم شناختی و خلقی
- مشکل در به‌خاطر سپردن ویژگی‌های کلیدی رویداد آسیب‌زا
- داشتن افکار منفی در مورد خود یا دنیا
- داشتن احساس سرزنش اغراق‌آمیز نسبت به خود یا دیگران
- داشتن احساسات منفی مداوم، مانند ترس، خشم، گناه یا شرم
- ازدست‌دادن علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش
- داشتن احساس انزوای اجتماعی
- داشتن مشکل در احساس احساسات مثبت، مانند شادی یا رضایت
علائم شناختی و خلقی می‌تواند پس از رویداد آسیب‌زا شروع یا بدتر شود. آن‌ها می‌توانند باعث شوند که فرد احساس جدایی از دوستان یا اعضای خانواده داشته باشد. بیشتر بخوانید: ۸ راهکار فوری برای درمان استرس
درمان اختلال استرس پس از سانحه ptsd چیست؟
برای هر کسی که علائم اختلال استرس پس از سانحه ptsd دارد مهم است که به یک متخصص سلامت روان که تجربه درمان PTSD را دارد مراجعه کند. درمان‌های اصلی عبارت‌اند از روان درمانی، داروها یا ترکیبی از هر دوی آن‌ها. یک متخصص سلامت روان می‌تواند به افراد کمک کند تا بهترین برنامه درمانی را برای علائم و نیازهای خود پیدا کنند.
برخی از افراد مبتلا به PTSD، مانند کسانی که در روابط آزاردهنده هستند، ممکن است در آسیب‌های مداوم زندگی کنند. در این موارد، درمان معمولاً زمانی موثرتر است که هم وضعیت آسیب‌زا و هم علائم PTSD را مورد توجه قرار گیرد. افرادی که حوادث آسیب‌زا را تجربه می‌کنند یا دارای PTSD هستند نیز ممکن است اختلال پانیک، افسردگی، مصرف مواد یا افکار خودکشی را تجربه کنند. درمان این شرایط می‌تواند به بهبودی پس از ضربه کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهد که حمایت خانواده و دوستان نیز می‌تواند بخش مهمی از بهبودی باشد.
روان‌درمانی
در واقع روان‌درمانی شامل انواع تکنیک‌های درمانی است که روان‌پزشکان و روان‌شناسان برای کمک به افراد در شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای نگران‌کننده استفاده می‌کنند. روان‌درمانی می‌تواند برای افراد مبتلا به PTSD و خانواده‌های آن‌ها حمایت، آموزش و راهنمایی ارائه دهد. علاوه بر این درمان می‌تواند یک‌به‌یک یا به‌صورت گروهی انجام شود و معمولاً ۶ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد؛ البته که این بازه زمانی در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد.
برخی از انواع روان‌درمانی نشانه‌های PTSD را هدف قرار می‌دهند، درحالی‌که برخی دیگر بر مشکلات اجتماعی، خانوادگی یا شغلی تمرکز می‌کنند. روان‌درمانی‌های موثر اغلب بر چند مولفه کلیدی، از جمله مهارت‌های یادگیری برای کمک به شناسایی محرک‌ها و مدیریت علائم تأکید دارند.
یکی از انواع رایج روان‌درمانی، به نام درمان شناختی رفتاری، می‌تواند شامل مواجهه‌درمانی و بازسازی شناختی باشد:
مواجهه‌درمانی به افراد کمک می‌کند تا یاد بگیرند که ترس خود را با قراردادن تدریجی و به روشی ایمن در معرض آسیبی که تجربه کرده‌اند، مدیریت کنند. به‌عنوان بخشی از مواجهه‌درمانی، افراد ممکن است درباره تروما فکر کنند یا بنویسند یا از مکانی که در آن اتفاق افتاده است بازدید کنند. این درمان می‌تواند به افراد مبتلا به PTSD کمک کند تا علائمی را که باعث ناراحتی آن‌ها می‌شود، کاهش دهند.
بازسازی شناختی به افراد کمک می‌کند تا رویداد آسیب‌زا را درک کنند. گاهی اوقات مردم این رویداد را متفاوت از نحوه وقوع آن به یاد می‌آورند. آن‌ها ممکن است در مورد چیزی که تقصیر آن‌ها نبوده است، احساس گناه یا شرم کنند. بازسازی شناختی می‌تواند به افراد مبتلا به PTSD کمک کند تا به روشی واقع‌بینانه در مورد آن‌چه اتفاق افتاده است، فکر کنند.
چه چیزی باعث ایجاد اختلال استرس پس از سانحه می‌شود؟
هنگامی که رویدادی را که شامل مرگ واقعی یا تهدید شده، آسیب جدی یا تجاوز جنسی می‌شود، پشت سر می‌گذارید، می‌بینید یا از آن مطلع می‌شوید، می‌توانید دچار اختلال استرس پس از سانحه شوید.
پزشکان مطمئن نیستند که چرا برخی افراد دچار PTSD می‌شوند. مانند بسیاری از مشکلات سلامت روان، PTSD احتمالاً توسط ترکیب پیچیده‌ای از موارد زیر ایجاد می‌شود:
- تجارب استرس‌زا، از جمله میزان و شدت ضربه‌ای که در زندگی‌تان متحمل شده‌اید
- خطرات ارثی سلامت روان، مانند سابقه خانوادگی اضطراب و افسردگی
- ویژگی‌های ارثی شخصیت شما – که اغلب به آن خلق‌وخوی شما می‌گویند
- روشی که مغز شما مواد شیمیایی و هورمون‌هایی را که بدن در پاسخ به استرس آزاد می‌کند، تنظیم می‌کند