بارها درباره استرس و فشار خون و ارتباط این دو با یکدیگر شنیده‌ایم. زیر فشار استرس بودن، می‌تواند فشارخون شما را برای مدت کوتاهی افزایش دهد. اما محققان مطمئن نیستند که آیا استرس می‌تواند باعث افزایش طولانی‌مدت فشارخون شود یا خیر. کارشناسان می‌دانند که انجام دادن ورزش ۳ تا ۵ روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه می‌تواند استرس را کاهش دهد. برای افراد مبتلا به فشارخون بالا، انجام فعالیت‌هایی که به مدیریت استرس و بهبود سلامت کمک می‌کند می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند.
بدن هنگامی که زیر فشار استرس است، هورمون‌های بسیاری ترشح می‌کند. این هورمون‌ها باعث می‌شوند قلب تندتر بزند و رگ‌های خونی باریک شوند. این اقدامات باعث افزایش فشارخون، برای مدت کوتاهی، می‌شوند. هیچ مدرکی وجود ندارد که استرس به‌خودی‌خود باعث افزایش طولانی‌مدت فشارخون شود.
اما واکنش به استرس به روش‌های ناسالم می‌تواند فشارخون را افزایش دهد و خطر حمله قلبی و سکته را افزایش دهد. رفتارهای مرتبط با فشارخون بالا عبارت‌اند از:
- مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
- خوردن غذاهای ناسالم
- بیش از حد غذا خوردن
- نداشتن تحرک کافی
- داشتن بیماری قلبی
همچنین ممکن است با برخی شرایط سلامت مرتبط با استرس ارتباط داشته باشد، مانند: اضطراب افسردگی. جداشدن از دوستان و خانواده.
هیچ مدرکی مبنی بر ارتباط مستقیم این شرایط با فشارخون بالا وجود ندارد. اما هورمون‌هایی که بدن در شرایط عاطفی و استرس‌زا تولید می‌کند ممکن است به شریان‌ها آسیب برساند. آسیب شریان ممکن است منجر به بیماری قلبی شود و علائم افسردگی و اضطراب ممکن است باعث شود برخی افراد مصرف داروهای کنترل فشارخون بالا یا سایر بیماری‌های قلبی را فراموش کنند.
استرس می‌تواند باعث افزایش شدید فشار خون شود. اما وقتی استرس از بین می‌رود، فشارخون به حالت قبل از استرس باز می‌گردد. بااین‌حال، افزایش کوتاه مدت فشار خون هم می‌تواند باعث حمله قلبی یا سکته شود و همچنین ممکن است به مرور زمان به عروق خونی، قلب و کلیه‌ها آسیب برساند. این آسیب مانند آسیب ناشی از فشارخون بالا طولانی‌مدت است.
بیشتر بخوانید: فشار خون نرمال
علائم فشار خون عصبی
عصبانیت باعث افزایش طولانی‌مدت فشار خون نمی‌شود. اما دوره‌هایی که عصبانی هستید؛ می‌تواند باعث افزایش ناگهانی و موقت فشار خون شود. اگر این جهش‌های موقت به طور مکرر، مثلا هر روز، اتفاق بیفتند، می‌تواند باعث آسیب به رگ‌های خونی، قلب و کلیه‌ها شود، همان‌طور که فشار خون بالا مزمن می‌شود. علاوه بر این، افرادی که مضطرب یا در شرایط استرس‌زا هستند، بیشتر درگیر عادات ناسالمی هستند که می‌تواند فشارخون را افزایش دهد، مانند:
- سیگار کشیدن
- نوشیدن مشروبات الکلی
- پرخوری
برخی از داروها برای درمان اضطراب و سایر شرایط سلامت روان نیز می‌توانند فشارخون را افزایش دهند. این داروها شامل مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین (SNRIs) هستند. اگر در کنترل اضطراب خود مشکل دارید یا اگر اضطراب با فعالیت‌های روزانه شما تداخل دارد، با یک روانشناس یا روانپزشک صحبت کنید تا درمان مناسب را پیدا کنید.
استرس و فشار خون بالا
در شرایط استرس‌زا، بدن با ترشح هورمون‌های آدرنالین و کورتیزول در خون واکنش نشان می‌دهد. این هورمون‌ها مسئول پاسخ «جنگ یا گریز» هستند. آن‌ها ضربان قلب را تندتر و رگ‌های خونی را باریک‌تر می‌کنند و فشارخون را بالا می‌برند. این اثر روی فشار خون فقط مدت کوتاهی باقی می‌ماند. هنگامی که وضعیت استرس‌زا تمام شد فشارخون به سطح معمول خود باز می‌گردد.
درمان فشار خون ناشی از استرس
فعالیت‌های کاهش‌دهنده استرس می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند اگرچه افراد مبتلا به استرس و فشار خون بالا به‌طورکلی پس از کنترل استرس، فشارخونشان کاهش می‌یابد، اما کاهش استرس ممکن است فشارخون را در همه کاهش ندهد. با این حال مدیریت استرس می‌تواند از راه‌های دیگر به بهبود سلامت کمک کند. یادگیری نحوه مدیریت استرس می‌تواند منجر به تغییرات رفتاری سالم شود – از جمله تغییراتی که فشارخون را کاهش می‌دهد.
در زمینه راهکارهای مدیریت استرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برنامه خود را تنظیم کنید: اگر کارهای زیادی برای انجام‌دادن دارید، به تقویم و فهرست کارهای خود نگاه کنید. از دیگران بخواهید برخی کارها را انجام دهند. برای فعالیت‌هایی که برای مهم نیستند زمان کمتری در نظر بگیرید. به کارهایی که نمی‌خواهید انجام دهید، نه بگویید.
- نفس بکشید تا آرام شوید: نفس‌های عمیق و آهسته می‌تواند به آرامش شما کمک کند.
- به طور منظم تمرین کنید: فعالیت بدنی استرس را کاهش می‌دهد. قبل از شروع یک برنامه ورزشی، از پزشک خود تاییدیه بگیرید. این برای کسانی که فشارخون بالا دارند حتی مهم‌تر است.
- یوگا و مدیتیشن را امتحان کنید: یوگا و مدیتیشن به آرامش شما کمک می‌کند.
- به‌اندازه کافی بخوابید: خواب کم می‌تواند مشکلات را بدتر از آنچه هست به نظر برساند.
- به چالش‌ها با دید مثبت‌تری نگاه کنید: هنگام برخورد با مشکلات، احساسات خود را در مورد یک موقعیت بپذیرید. سپس راه‌هایی برای حل آن پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: 9 راه برای پایین آوردن فشار خون بالا
با مدیریت استرس و فشار، می‌توانید بهبود قابل توجهی در کنترل فشار خون خود داشته باشید. اهمیت ایجاد تعادل در زندگی روزمره و استفاده از روش‌های مختلف مدیریت استرس برای حفظ سلامتی قلب و عروق خود را به خاطر داشته باشید. اگر با فشار خون بالا مواجه هستید، مشاوره با پزشک خود و اعمال تغییرات زندگی به وضعیت متناسب، می‌تواند به شما کمک کند تا خطرات احتمالی را کاهش دهید و زندگی سالم‌تری را تجربه کنید.